Το ρητό είναι λατινικό, αλλά όχι της κλασικής εποχής . Χρησιμοποιήθηκε αρχικά κατά τις τελετές ενθρόνισης του Πάπα τον 15ο αιώνα.
Η φράση αυτή λέγεται , όταν ένας πλούσιος ή ισχυρός άνθρωπος έχει άδοξο ή αξιολύπητο τέλος.
Οι λέξεις είναι οικείες.
Το sic το χρησιμοποιούμε, όταν παραθέτουμε λόγια άλλων, για να δείξουμε ότι κάτι, που συνήθως είναι μια υπερβολική άποψη, ειπώθηκε όντως έτσι, και δεν το αλλάξαμε.
Το τράνζιτ ή τράνζιτο το ξέρουμε από τους επιβάτες ή τα εμπορεύματα που περνούν τράνζιτ από μια χώρα δηλαδή χωρίς να περάσουν από τελωνειακό έλεγχο, και το χρησιμοποιούμε και για τους χώρους τράνζιτ των αεροδρομίων ή των λιμανιών.
Αποδίδεται διέλευση ή διαμετακόμιση.
Και στις δυτικοευρωπαϊκές γλώσσες έχει πάμπολλα ομόρριζα, που καμιά φορά επανέρχονται στην ορολογία ειδικών κλάδων
Γκλόρια είναι η δόξα,
Υπάρχει κι ένα λουλούδι που το λένε γκλοριόζα.
Μούντι είναι ο κόσμος, πτώση γενική. Η ονομαστική είναι mundus
Το ρητό είναι πασίγνωστο,
χρησιμοποιείται και χιουμοριστικά παραλλαγμένο κάμποσες φορές, π.χ. Sic transit gloria Mundial, για τον αποκλεισμό μεγάλων ομάδων από νωρίς στο Μουντιάλ.
Θα μπορούσε επίσης να μεταφραστεί
«τα κοσμικά πράγματα είναι φευγαλέα».
Τη φράση αυτή τη χρησιμοποιούσαν στις παπικές τελετές στέψης μεταξύ 1409 και 1963.
Ο νεοεκλεγείς Πάπας μεταφερόταν πάνω σε «καρέκλα μεταφοράς» (sedia gestatoria).
Τρεις φορές ο παπικός τελετάρχης αναφωνούσε
(με δυνατή και πένθιμη φωνή):
«Άγιε Πατέρα, έτσι παρέρχεται η δόξα του κόσμου!».
Λατινικά:
Pater Sancte, sic transit gloria mundi!
Υποτίθεται, ότι τα λόγια αυτά ήταν υπενθύμιση του μεταβατικού χαρακτήρα της ζωής και της ματαιότητας των γήινων εξουσιών.
Ο Thomas à Kempis
(στο De Imitatione Christi)
μας προσέφερε μια παραλλαγή:
«O quam cito transit gloria mundi» («Πόσο γρήγορα η δόξα του κόσμου παρέρχεται»).
Η γήρανση είναι η σταδιακή μείωση των λειτουργιών των ζωντανών οργανισμών, που με τον χρόνο οδηγεί στον θάνατο.
Ορισμένοι επιστήμονες τη χαρακτηρίζουν νόσο.
Υπάρχει κάποιο γονίδιο που ενοχοποιείται για τη γήρανση;
Γιατί κάποιοι οργανισμοί δεν γερνούν με τον παραδοσιακό τρόπο και ζουν πάρα πολλά χρόνια;
Μας λεει ο ομότιμος καθηγητής Βιοχημείας Γεώργιος Κολιάκος, με αφορμή διάλεξή του με θέμα
«Τα ωρολόγια της γήρανσης»,
στο πλαίσιο του 14ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Alzheimer και Συγγενών Διαταραχών & 6ου Μεσογειακού Συνεδρίου Νευροεκφυλιστικών Νοσημάτων, το οποίο θα διεξαχθεί στις 13-16 Φεβρουαρίου, στη Θεσσαλονίκη.
«Κατά τον υπάρχοντα ορισμό, η γήρανση είναι
των ζωντανών οργανισμών,
που οδηγεί στον θάνατο.
Για μια ομάδα επιστημόνων, όμως, τα τελευταία χρόνια η γήρανση θεωρείται ανίατη νόσος,
η οποία αφορά όλους μας και είναι
η κύρια αιτία θανάτου, αλλά και
όλων των νόσων της τρίτης ηλικίας.
Τη γήρανση τη βλέπουμε πλέον
ως νόσο και όχι ως φυσιολογικό φαινόμενο
σημειώνει ο κ. Κολιάκος,
Ερ.: Υπάρχει κάποιο γονίδιο που ενοχοποιείται για το γήρας;
Απ.:
Υπάρχουν δύο νοσήματα,
η Προγηρία και το σύνδρομο Βέρνερ, που κάνουν τον άνθρωπο να ζει πολύ λιγότερα χρόνια.
Εκεί γνωρίζουμε τα γονίδια.
Αλλά αν μιλάμε για το κανονικό γήρας, δεν ξέρουμε αν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο γονίδιο.
Υπάρχουν κάποιες οικογένειες γονιδίων που έχουν ενοχοποιηθεί και ερευνώνται από τους επιστήμονες.
Ερ.:
Γιατί κάποιοι οργανισμοί δεν γερνούν με τον παραδοσιακό τρόπο και ζουν πάρα πολλά χρόνια;
Απ.:
Υπάρχουν οργανισμοί που δεν γερνούν με τον παραδοσιακό τρόπο και ζουν πάρα πολλά χρόνια.
Για παράδειγμα,
ένας καρχαρίας στη Νορβηγία ζει 500 χρόνια,
η χελώνα ζει 200 χρόνια,
ο άνθρωπος μπορεί να ζήσει μέχρι τα 120 χρόνια το μέγιστο, ενώ
ο σκύλος ζει μέχρι τα 20 χρόνια.
Άρα, εδώ πρέπει να υπάρχουν κάποιες γενετικές διαφορές που δεν γνωρίζουμε ακόμη.
Ερ.:
Υπάρχει τρόπος να αναστραφεί η βιολογική γήρανση;
Απ.: Ναι, υπάρχει.
Ο βιολόγος καθηγητής του Τμήματος Γενετικής στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, David Sinclair, στο βιβλίο του Lifespan, περιγράφει πειράματα που έχει δημοσιεύσει στο Nature, όπου χρησιμοποιεί τρεις από τους τέσσερις παράγοντες του Yamanaka σε ζωντανά ποντίκια και αντιστρέφει την ηλικία τους.
Οι παράγοντες του Yamanaka (δηλαδή τα τέσσερα γονίδια Oct3/4, Sox2, Klf4, c-Myc)
είναι αυτοί που χρησιμοποιούμε για να μετατρέψουμε ένα οποιοδήποτε κύτταρο σε βλαστικό κύτταρο. Φαίνεται ότι στο μέλλον θα μπορούμε να το κάνουμε αυτό και στον άνθρωπο.
Προς το παρόν, γίνεται μόνο σε ποντίκια. Υπάρχει αισιοδοξία.
Βέβαια, ο άνθρωπος δεν είναι ποντίκι, αλλά οι προοπτικές είναι πολλές.
Μάλιστα, κάποιοι ισχυρίζονται ότι όποιος ζήσει μέχρι το 2045
θα μπορεί να διαλέξει πότε θέλει να πεθάνει.
Υπάρχει μεγάλη κινητικότητα διεθνώς πάνω σε αυτό το θέμα, με κύριο στόχο να απαλλαγούμε από τα νοσήματα της τρίτης ηλικίας.
Αν το σκεφτείτε, σχεδόν όλα τα νοσήματα που απασχολούν τα εθνικά συστήματα υγείας σχετίζονται με τη γήρανση.
Αν καταφέρουμε να την αναστρέψουμε, τα νοσοκομεία θα αδειάσουν και θα έχουμε γερούς ανθρώπους μέχρι τα 100, ικανούς να εργάζονται και να προσφέρουν χωρίς να χρειάζονται περίθαλψη ή γηροκομεία.
Ερ.:
Μπορεί να αποφευχθεί ο θάνατος;
Απ.: Ο θάνατος είναι αναπόφευκτος. Έχω διαβάσει ένα άρθρο που λέει ότι ακόμη κι αν θεραπευτούν όλες οι ασθένειες και ζούμε υγιείς,
ο θάνατος δεν θα καταργηθεί,
διότι πάντα θα υπάρχουν δυστυχήματα.
Οι συγγραφείς του άρθρου υπελόγισαν ότι ο χρόνος ημιζωής του πληθυσμού θα είναι γύρω στα 600-650 χρόνια.
Ερ.:
Τι είναι τα «ωρολόγια» της γήρανσης και ποια είναι αυτά;
Απ.: «Τα «ωρολόγια» είναι βιολογικοί δείκτες που μας δείχνουν, αν ο οργανισμός έχει φτάσει στο τέλος του ή αν θα ζήσει πολύ καιρό ακόμη. Υπάρχουν δώδεκα διαφορετικά «βιολογικά ωρολόγια»,
που μετρούν τη γήρανση στο σώμα μας, καλύπτοντας
ενδοκρινικές αλλαγές,
φθορά του ανοσου συστήματος, οξειδωτικό στρες,
εξωκυτταρική μήτρα,
μιτοχονδριακή λειτουργία,
μήκος τελομερών,
γενετικούς και επιγενετικούς παράγοντες,
μεταβολισμό ασβεστίου,
αλλαγές στο κυκλοφορούν πλάσμα, σαρκοπενία και φθορά των βλαστικών κυττάρων.
Όλα αυτά αλληλεπιδρούν.
Ένα από τα «ωρολόγια» είναι
η σαρκοπενία, που έχει σχέση με τη μυϊκή μάζα.
Υπάρχει μία δοκιμασία του Χάρβαρντ, όπου σε βάζουν να ξαπλώσεις στο έδαφος και παρατηρούν πώς θα σηκωθείς.
Αν σηκωθείς αμέσως, χωρίς να πιαστείς από πουθενά, θα ζήσεις πολλά χρόνια.
Αν δεν μπορείς να σηκωθείς καθόλου και χρειάζεσαι βοήθεια, τότε έχεις μικρο προσδόκιμο επιβίωσης.
Δηλαδή, το προσδόκιμο επιβίωσης μπορεί να μετρηθεί από
Γνωρίζει ότι πίσω από τις έντονες αντιδράσεις των άλλων κρύβεται κάποια πληγή που δεν εχει επουλωθεί και κάποιος φόβος που δεν θέλουν αυτοί να φανερώσουν.
Έχει πάψει να είναι εγωιστής και να σκέφτεται μονο τον εαυτό του.
Έχει σταματήσει να βάζει στους ανθρώπους γύρω του ταμπέλες και να τους τοποθετεί μέσα στο κουτί της ίδιας, επαναλαμβάνουσας και κυλιόμενης συμπεριφοράς.
Δεν παίρνει ποτέ την θέση του ισχυρού, αλλά μπορεί να γίνει ένας πολύ καλός ακροατής-εμψυχωτής γιατί έχει βαθιά ενσυναίσθηση της κατάστασης του άλλου.
Μπορεί να ¨νιώθει¨ τον πόνο του ενώ ταυτόχρονα να αντιλαμβάνεται και τις σκέψεις του.
Σαν να είναι και οι δυο στο ίδιο έργο θεατές μόνο που την ταινία την βλέπει μόνον ο ένας.
Έχει μάθει πια μέσα από τις εμπειρίες της ζωής του, ότι η αληθινή κατανόηση έρχεται μόνον όταν συναντάς τον άλλον μέσα στη μοναδικότητα του, και του δίνεις το χώρο και το χρόνο να εκφραστεί.
Όταν σ αυτή την συνάντηση δεν υπάρχουν δυο Εγώ, δυο μυαλά που ανταγωνίζονται για το ποιος θα κυριαρχήσει, για το ποιος έχει δίκιο, για το ποια αλήθεια είναι πιο ¨αληθινή¨ ,αλλά δυο καρδιές που συναντιόνται και αναγνωρίζουν
η μια στην άλλη το μεγαλείο της,
τότε αυτοί οι δυο άνθρωποι έρχονται σε πραγματική επαφή και μπορούν να ακουστούν πίσω από τις λέξεις,
να δουν πίσω από τις εικόνες,
να επικοινωνήσουν στην σιωπή.
Κι εκεί δεν υπάρχει διαχωρισμός αλλά γίνονται ένα.
Δυο σώματα και μια καρδιά που κολυμπά στην θάλασσα της κατανόησης.
Για να το καταφέρει όμως κάποιος αυτό πρέπει να ρίξει πολλές φορές μέσα στις
συμπληγάδες της ταπεινότητας
το Εγώ του.
Να σταματήσει να μιλά και ν αρχίσει να ακούει.
Να σταματήσει το μυαλό του να είναι γεμάτο από τη δική του φωνή, το δικό του πρόβλημα, την δική του άποψη.
Να σταματήσει να είναι ¨έξυπνος¨ και να αρχίσει να γίνεται ξύπνιος.
Να βουτήξει μέσα του για να δει και να αγαπήσει τον σκιερό Εαυτό του.
Να βουτήξει μέσα του για να αναδυθεί στο τέλος ολόκληρος...
Ο άνθρωπος που δεν έχει κατανόηση για τον ίδιον,
που δεν έχει προσεγγίσει τα λιγότερο θελκτικά κομμάτια του εαυτού του, που δεν τα έχει αγαπήσει,
δεν μπορεί να έχει κατανόηση για κανέναν άνθρωπο δίπλα του.
Πως μπορεί άλλωστε όταν ο άλλος του καθρεφτίζει αυτό που θεωρεί εκείνος αδυναμία ή ακόμα και ¨μίασμα¨.
Μόνο κάποιος που έχει ξεγυμνώσει, έχει αποδεχτεί και αγαπήσει τον εαυτό του μπορεί να αγαπήσει και να κατανοήσει πλήρως έναν άλλον άνθρωπο.
Διαφορετικά πάντα θα υπάρχει μια εκκρεμότητα, μια προσδοκία, μια κρυμμένη μη αποδοχή.
Κι όταν αφήσει κάποιος την καρδιά του να τον μετασχηματίσει
τότε θα ανακαλύψει ότι και
οι άλλοι άνθρωποι έχουν ένα κόσμο μεσα τους πολύ πιο πλούσιο και πολύ πιο όμορφο από ότι μπορούσε ποτέ να φανταστεί.
Η κατανόηση που θα μπορεί να προσφέρει στους ανθρώπους γύρω του, θα είναι ένα πολύτιμο δώρο γι’ αυτούς αφού σταδιακά, θα μπορέσουν να δουν κι αυτοί μέσα από τον κατασκευασμένο εαυτό τους
ποιοι είναι πραγματικά και θα αρχίσουν κι αυτοί με τη σειρά τους, να μοιράζουν ολόγυρα τους
το δώρο της κατανόησης.
Αυτός είναι και ο τρόπος που ο ένας αλλάζει τους πολλούς,
.jpg)
.jpg)