ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΒΛΑΚΕΙΑ

 

Τι το αξιοσημείωτο συνέβη την προηγούμενη εβδομάδα στον κόσμο; 

Οι Κινέζοι σημείωσαν απίστευτα κέρδη στην τεχνητή νοημοσύνη και 

οι Αμερικανοί απίστευτα κέρδη στην ανθρώπινη βλακεία, 

απαντάει ο Ντέιβιντ Μπρουκς των New Υork Times. 

Δεν αναφέρεται, φυσικά, συλλήβδην σε όλους τους Αμερικανούς, η προσοχή του είναι στραμμένη στη νέα κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ, καθώς κρίνει πως η συμπεριφορά της, κατά τη διάρκεια της περασμένης εβδομάδας, μπορεί να χαρακτηριστεί μόνον ως ηλίθια. 

Ο διακεκριμένος αμερικανός αρθρογράφος δεν πυροβολεί στα τυφλά, δεν υποστηρίζει πως τα μέλη της δεύτερης κυβέρνησης Τραμπ είναι όλα ηλίθια. 

Αλλωστε είναι γνωστό πως άτομα με υψηλό δείκτη ευφυίας μπορούν κάλλιστα να συμπεριφερθούν με ηλίθιο τρόπο. 

Σύμφωνα με τον Μπρουκς δεν υπάρχουν ηλίθιοι άνθρωποι παρά μόνο ηλίθιες συμπεριφορές. 

Ούτε πως οι οπαδοί του Τραμπ είναι λιγότερο ευφυείς από τους υπόλοιπους Αμερικανούς υποστηρίζει. 

Ανά τα χρόνια, ως πανεπιστημιακός και συγγραφέας, πέρα από δημοσιογράφος, ο Μπρουκς διαπίστωσε πως πολλοί ελίτ Δημοκρατικοί απεχθάνονται την πνευματική διαφορετικότητα. 

Οπως εξηγεί, όταν οι εν λόγω Δημοκρατικοί έχουν εξουσία πάνω σε ένα σύστημα –είτε είναι ο ακαδημαϊκός κόσμος είτε τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης ή οι μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί ή η δημόσια διοίκηση– τείνουν να επιβάλλουν μια ασφυκτική ορθοδοξία που κάνει τους πάντες μέσα στο όποιο πλαίσιο να φαίνονται πιο βαρετοί, πιο κομφορμιστές και πιο στενόμυαλοι. 

Οπότε, 

«εάν οι Ρεπουμπλικάνοι θέλουν να το ανατρέψουν αυτό, εγώ λέω: εμπρός», γράφει σχετικά. 

Ο Μπρουκς ορίζει τη βλακεία ως την οποιαδήποτε συμπεριφορά αγνοεί τις συνέπειες. 

«Αν κάποιος έρθει και σας πει, “Νομίζω ότι θα κάνω μια πεζοπορία κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας με μια χάλκινη κεραία στο κεφάλι μου”, η βλακεία απαντάει

 “Αυτή είναι μια πολύ καλή ιδέα!”

 Ηλιθιότητα είναι η τάση για πράξεις που ζημιώνουν τον δράστη και τους ανθρώπους γύρω του», γράφει στο κείμενό του. 

Από αυτήν την άποψη την προηγούμενη εβδομάδα η κυβέρνηση Τραμπ προκάλεσε έναν καταιγισμό βλακείας. 

Καταρχάς επανέλαβε τις απειλές περί επιβολής καταστροφικών δασμών 

(μάλιστα το Σάββατο τους επέβαλε στον Καναδά, στο Μεξικό και στην Κίνα, απειλώντας, συγχρόνως, και την Ευρώπη) 

παρότι γνωρίζει πως αυτή η απόφασή του θα συμβάλει στην αύξηση του πληθωρισμού στις ΗΠΑ. 

Επιχείρησε επίσης μια ευρεία και γενική εκκαθάριση στις τάξεις της ομοσπονδιακής διοίκησης, προφανώς χωρίς να διερωτηθεί πώς αυτή η εκκαθάριση θα επηρέαζε τη λειτουργία της κυβέρνησης. 

Το πιο βλακώδες, όμως, που έκανε η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ ήταν η απόπειρα παγώματος των ομοσπονδιακών δαπανών για διάφορα προγράμματα αρωγής καθώς και η επακόλουθη απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να κάνει στροφή 180 μοιρών, αναιρώντας το αρχικό πάγωμα. 

Κατά την ανακοίνωση του παγώματος, η κυβέρνηση δήλωσε τον σαφή στόχο της: 

να διακόψει τη χρηματοδότηση των διάφορων προγραμμάτων υπέρ της διαφορετικότητας, της ισότητας και της συμπερίληψης τα οποία ο Τραμπ τα αποδοκιμάζει. 

Μια συνετή κυβέρνηση θα είχε επιλέξει τα όποια προγράμματα δεν ενέκρινε και θα επιδίωκε τη διακοπή της χρηματοδότησης μόνον αυτών μέσω της προβλεπόμενης διαδικασίας. 

Αλλά η κυβέρνηση Τραμπ αποφάσισε να προβεί σε ένα ασαφές και ημιτελές πάγωμα ομοσπονδιακών δαπανών -γενικά και αόριστα- ύψους άνω των τριών τρισεκατομμυρίων δολαρίων.

 Ξαφνικά καρκινοπαθείς στα Εθνικά Κέντρα Υγείας δεν γνώριζαν εάν θα μπορούσαν να συνεχίσουν τις θεραπείες τους, διαχειριστές προγραμμάτων αρωγής παιδιών οικογενειών με χαμηλά εισοδήματα δεν γνώριζαν εάν θα μπορούσαν να συνεχίσουν να αντλούν ομοσπονδιακούς πόρους, πόλεις και πολιτείες των ΗΠΑ δεν γνώριζαν εάν θα είχαν χρήματα για την αστυνομία, για τα σχολεία, για τα προγράμματα σίτισης, για την επισκευή και τη συντήρηση αυτοκινητοδρόμων. 

«Αυτή η πολιτική Τραμπ ήταν σαν να προσπαθεί κάποιος να θεραπεύσει την ακμή διά του αποκεφαλισμού»,

 σχολιάζει ο Ντέιβιντ Μπρουκς.

 «Κανείς δεν φαίνεται να έθεσε το ερώτημα 

“Εάν παγώσουμε όλες τις δαπάνες για επιχορηγήσεις, τι θα συμβεί στη συνέχεια; Μόλις οι συνέπειες αυτής της βλακείας έγιναν εμφανείς, ο Τραμπ άλλαξε πορεία», προσθέτει. Μάλιστα προβλέπει πως αυτό θα είναι το modus operandi της αμερικανικής κυβέρνησης κατά την επόμενη τετραετία: θα συνεχίσει να εφαρμόζει κατά συρροήν ανόητες πολιτικές και όταν οι συνέπειες αυτών των πολιτικών αρχίζουν να πλήττουν το ποσοστό αποδοχής του Τραμπ, εκείνος είτε θα τις τροποποιεί είτε θα τις μετριάζει ή απλά θα τις εγκαταλείπει, καθώς «αγαπά τη δημοτικότητα περισσότερο από κάθε ιδέα». 

Εάν η πρόβλεψή του αποδειχθεί σωστή, τότε οι Αμερικανοί και όλος ο κόσμος πρόκειται να μάθουν πολλά για την ηλιθιότητα. 

Θέλοντας να συνδράμει τους αναγνώστες του ο Ντέιβιντ Μπρουκς συμπυκνώνει τις όποιες γνώσεις του περί βλακείας σε έξι βασικές αρχές:

 

Αρχή 1: 

Η ιδεολογία προκαλεί διαφωνία, αλλά η βλακεία προκαλεί σύγχυση,

 όπως σύγχυση προκλήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα σε όλη την Αμερική, όταν η κυβέρνηση αποφάσισε να παγώσει δαπάνες σχεδόν 3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων με ένα υπόμνημα δύο σελίδων που διαβάζεται σαν να γράφτηκε από ασκούμενο. 

Αρχή 2: 

Η βλακεία ενυπάρχει συχνά σε οργανισμούς, όχι σε άτομα. Οταν δημιουργείται ένας οργανισμός στον οποίο ένας άνθρωπος έχει όλη την εξουσία και όλοι οι άλλοι πρέπει να κολακεύουν τις προκαταλήψεις του, τότε σίγουρα η κατάληξη θα είναι η βλακεία. 

Επί τούτου ο Ντέιβιντ Μπρουκς επικαλείται τον τον γερμανό θεολόγο Ντίτριχ Μπονχέφερ ο οποίος έγραψε πως 

«αυτό είναι ουσιαστικά ένας κοινωνιολογικο-ψυχολογικός νόμος: η δύναμη του ενός χρειάζεται τη βλακεία του άλλου». 

Αρχή 3: 

Τα άτομα που συμπεριφέρονται ανόητα είναι πιο επικίνδυνα από τα άτομα που συμπεριφέρονται κακόβουλα. Οι κακοί άνθρωποι έχουν τουλάχιστον κάποια ακριβή αίσθηση του προσωπικού τους συμφέροντος και αυτό μπορεί να τους περιορίσει. Η βλακεία τολμά πολύ! Η βλακεία έχει ήδη όλες τις απαντήσεις!». Αρχή 4: «Οι άνθρωποι που συμπεριφέρονται ανόητα δεν γνωρίζουν τη βλακεία των πράξεών τους», γράφει ο Μπρουκς, έχοντας κατά νου το πολύ διαδεδομένο φαινόμενο γνωστό ως Dunning-Kruger Effect: με λίγα λόγια πρόκειται για αυτό που συμβαίνει όταν οι άνθρωποι με μειωμένη αντίληψη δεν μπορούν να αντιληφθούν την άγνοιά τους, ακριβώς λόγω της μειωμένης αντίληψης και, έτσι, έχουν υπερεκτιμημένη άποψη για τις γνώσεις και τις ικανότητές τους.

 Αρχή 5: 

Είναι σχεδόν αδύνατο να αντιταχθεί κανείς στη βλακεία. 

Καθώς οι ανόητες ενέργειες δεν έχουν νόημα, έρχονται πάντα ως έκπληξη. Τα εύλογα επιχειρήματα πέφτουν στο κενό. Οι αντενδείξεις παραμερίζονται. 

Τα γεγονότα θεωρούνται άσχετα.

 Αρχή 6: 

Το αντίθετο της βλακείας δεν είναι η ευφυΐα, είναι ο ορθολογισμός. 

Πώς, όμως, ορίζεται ο ορθολογισμός; 

Ως η ικανότητα λήψης αποφάσεων που βοηθούν τους ανθρώπους να πετυχαίνουν τους στόχους τους, σύμφωνα με τον αμερικανό ψυχολόγο Κιθ Στάνοβιτς. 

Οι λαϊκιστές τείνουν να περιφρονούν την εμπειρία, τη σύνεση και την τεχνογνωσία, βοηθητικά στοιχεία του ορθολογισμού. 

Σ αυτό το πλαίσιο ορισμένοι λαϊκιστές μπορούν να πιστέψουν οτιδήποτε, από θεωρίες συνωμοσίας έως θρύλους, όπως το ότι τα εμβόλια είναι επιβλαβή για τα παιδιά. 

Αυτοί οι άνθρωποι «δεν ζουν μέσα σε ένα δομημένο σώμα σκέψης αλλά μέσα σε ένα χάος προκαταλήψεων», όπως συνοψίζει ο Μπρουκς. 

Ωστόσο αναγνωρίζει πως με το πέρασμα του χρόνου κατέληξε να κατανοεί πολλούς από τους στόχους που προσπαθούν να πετύχουν οι λαϊκιστές: 

η ηγετική τάξη της Αμερικής πέρασε τις τελευταίες δεκαετίες αποκλείοντας, αγνοώντας, απορρίπτοντας και προσβάλλοντας ένα μεγάλο μέρος αυτής της χώρας. Είναι τρομερό να δέχεται επίθεση με αυτόν τον τρόπο», υπογραμμίζει. Ωστόσο κρίνει πως «είναι χειρότερο όταν κατακτάς, τελικά, την εξουσία και αρχίζεις να επιτίθεται στον εαυτό σου — και σε όλους γύρω σου. 

Στην πραγματικότητα είναι ηλίθιο

 Πηγή: Protagon.gr