Η ΗΔΟΝΗ ΣΤΗΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΦΥΣΗ ..ΚΙ Η ΟΔΥΝΗ

 

Ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής μας πληροφορει πως όταν ο Θεός δημιούργησε τον ανθρωπο δεν έθεσε μέσα του την ηδονή ούτε την οδύνη , αλλά κάποια ¨Νοερά δύναμη¨ προς ηδονή.

Του έδωσε δηλαδή την δυνατότητα και την δύναμη για μια ηδονή, η οποία ήταν και λέγεται νοερά ηδονή, για να γνωρίσει τον Θεό.  Πρόκειται για την φυσική επιθυμία του Νου προς τον Θεό.  

Ο άνθρωπος όμως δεν ακολούθησε την φυσική αυτή κίνηση του Νου προς τον Θεό, αλλά την αντίθετη φορά, δηλαδή αυτή την φυσική κίνηση του Νου προς τον Θεό την έδωσε στην αίσθηση και απέκτησε την πρώτη κίνηση, ήτοι την ηδονή που ενεργεί πάνω του παρά φύσιν μέσω της αισθήσεως. 

Είδαν ο Αδάμ και η Εύα τον ¨καρπό¨ τους αρεσε ευχαριστήθηκαν  κι εφαγαν τον καρπό, δηλαδή ήρθε η ηδονή και φυσικά ακολούθησε μετά ο πνευματικός θάνατος, η οδύνη. Που σημαίνει ότι όταν έκαναν την παρακοή, την παράβαση, τότε ο Θεός που ενδιαφέρεται για την σωτηρία μας, λέει ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής, τοποθέτησε δίπλα της την οδύνη, σαν τιμωρητική δύναμη.

Δηλαδή ρίζωσε μέσα στη φύση του σώματος ο νόμος του θανάτου  για να περιορίσει την επιθυμία της παραφροσύνης του Νου από το να κινείται παρά φύσιν προς τα αισθητά πράγματα. 

Έτσι η ηδονή και η οδύνη δεν δημιουργήθηκαν μαζί με την φύση της σάρκας αλλά η παράβαση της θείας εντολής επινόησε την ηδονή για να διαφθείρει την προαίρεση, ενώ επέβαλε την οδύνη σαν καταδίκη προς διάλυση της ανθρώπινης  φύσεως, έτσι ώστε η μεν ηδονή να προκαλέσει εκούσιο θάνατο της ψυχής, την αμαρτία, η δε οδύνη με την διάλυση να προξενήσει την αποσύνθεση της σαρκός.

Αυτό σημαίνει ότι μετά την παράλογη ηδονή ακολούθησε η κατά λόγον οδύνη με πολλά παθήματα στα οποία και από τα οποία υπάρχει ο θάνατος για να αφαιρέσει την παρά φύσιν ηδονή. 

Έτσι η επινόηση των εκουσίων πόνων που είναι η άσκηση, όταν δηλαδή κανείς ασκείται πνευματικά και η επιφορά των ακουσίων πόνων που είναι η αρρώστια, ο θάνατος, αφαιρούν ή θεραπεύουν την ηδονή και καταργούν την ενεργητική κίνηση της, χωρίς όμως να εξαφανίζουν την δύναμη που βρίσκεται σαν νόμος μέσα στην ανθρώπινη φύση και που δημιουργεί την ηδονή. 

Επομένως σε κάθε ηδονή που είναι παρά φύσιν ακολουθεί ο φυσικός πόνος. Αυτό το βλέπουμε στον τρόπο με τον οποίο γεννιέται ο άνθρωπος, αφού προηγείται η ηδονή και ακολουθεί η οδύνη.  

Απόσπασμα από την εισήγηση του Μητροπολίτη Ναυπάκτου με θέμα

«Δυαδική σχέση ηδονής και οδύνης»

στο συνέδριο που συνδιοργάνωσαν στην Βενετία, τον Οκτώβριο του 2020, το Ελληνικό  Ινστιτούτο  Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας και η Μεγάλη Σχολή του Αγίου Μάρκου, με θέμα: 

Θεραπεύοντας τον Άνθρωπο: ιατρική ανάμεσα στην ψυχή και το σώμα στην βυζαντινή φιλοσοφία και τον χριστιανικό πλατωνισμό (284-1453) .

ΚΑΘΩΣ ΠΕΡΝΑ Ο ΚΑΙΡΟΣ..

 

Σου δίνω τα ¨φωνήεντα και τα σύμφωνα¨,άν θες.

Εγώ κρατάω τα ¨ερωτηματικά¨ και τα ¨θαυμαστικά¨,δικά μου.

Ν. Β.

Η ΚΥΡΊΑ ΜΑΡΊΑ..

Την γνωρίζω χρόνια.Είναι ο άνθρωπός μου.Πάντα με νοιάζεται.Είναι η μεγάλη μου αδερφή, λέει. Εγώ λέω πως είναι σαν την μανούλα μου που τόσα χρόνια λείπει.Με έχει κακομάθει. Με γεμίζει καλούδια. 

Οι μαρμελάδες της και τα γλυκά του κουταλιού, πορτοκάλι να πούμε, φέτες κομμένες κυδωνάτες, η σάρκα τους να στάζει σιρόπι, και μόνο που το λες ξερογλύφεσαι(!) όνειρο σκέτο. 

Τα κουλουράκια της με ούζο άπαιχτα.Κάθε φορά που φτιάχνει κάτι για τους δικούς της, παίρνω και εγώ μερίδιο.

Τα ντολμαδάκια της τα γιαλαντζί βεβαίως είναι ένα εργόχειρο αψεγάδιαστο.Μια ευωχία στον ουρανίσκο. Χάρμα οφθαλμών που δεν θέλεις να χαλάσεις την ευθυγράμμιση, την εικόνα.

Φέτος έφτιαξε μελομακάρονα για τα Χριστούγεννα. Τα κλασσικά. Με αλεύρι, μέλι και μπόλικα καρύδια. Τα φοινίκια που λέμε. Ναι αυτά που... δεν παχαίνουν  και όποιος λέει το αντίθετο λέει ψέματα! Στον λόγο μου.

"Λοιπόν, έφτιαξα βασιλόπιτα και για σένα" 

μου είπε από το τηλέφωνο "μην ασχοληθείς". 

Περιττό να πω πως οι όποιες αντιρρήσεις μου ποτέ δεν εισακούστηκαν.Η βασιλόπιτα ήρθε στο σπίτι click away, με μάσκες παράδοση στην εξώπορτα, με ευχές, καλή χρονιά κλπ.

Το βράδυ της παραμονής μας δόθηκε η ευκαιρία να την κόψουμε και να την ονοματίσουμε, του Χριστού, του σπιτιού και του καθενός από μας.Όπως γίνεται συνήθως, η πίτα άρχισε να... υποφέρει. Ο ένας με το χέρι, ο άλλος με το μαχαίρι, ο τρίτος με το... στόμα. Όλοι μας κάπως ψάχναμε για το φλουρί της πίτας. Αλλά άδικος κόπος.Εγώ κράτησα το δικό μου κομμάτι ανέπαφο και μάζευα τα τριγύρω υπόλοιπα της.... επίθεσης. 

Ωραία η βασιλόπιτα, κλασσική, αφράτη και εύγευστη, αλλά φλουρί πουθενά. Αρχισαν τα σχόλια :ε, τι να σου κάνει και η κα Μαρία, άνθρωπος είναι, ξέχασε φαίνεται το φλουρί....Κι ήρθε η ώρα, δώσαμε φιλιά κι ευχές μέσα από τις μάσκες κι είπαμε καληνύχτα και καλή χρονιά.

Μάζεψα τα απομεινάρια της βραδιάς, τύλιξα το κομμάτι μου της πίτας σε αλουμινόχαρτο και το έβαλα στην κατάψυξη. Έφαγα τόση πίτα από τα μερίδια των άλλων που είπα φτάνει πια.Πέρασε μια εβδομάδα. Οι ερωτήσεις, ηλεκτρονικά και τηλεφωνικά "τι έγινε, βρήκατε το φλουρί; εμείς δεν το βρήκαμε" έπαψαν,το ξέχασαν το ξέχασα και εγώ. δεν λέω, μέσα μου η... Μις Μαρπλ δεν ησύχαζε.

Ένα πρωί έβγαλα το κομμάτι της πίτας από την κατάψυξη για να συνόδεψω τον πρωινό καφέ μου. Ένα μικρό κομμάτι τριγωνικό, όχι μεγάλο, συμπαθητικό, χωρίς ίχνος δεδηλωμένης διόγκωσης και πιθανής υποψίας κάποιου περιεχομένου, στεκόταν στο πιάτο μου. 

Και εγώ, η Μις Μαρπλ σκέφτηκα:

"λες....."Έβαλα το μαχαίρι στο... λαιμό της πίτας και το βύθισα μετά προσοχής. Κάπου σκόνταψε. Πλησίασα και το είδα. Το μικρούλι κέρμα, το τυχερό φλουρί τηςκαινούργιας χρονιάς, αυτό που αφού πέρασε μια εβδομάδα στην κατάψυξη, έφτασε στα χέρια μου και στο σπιτικό μας, at last!

Ναι, η κα Μαρία δεν ξέχασε να βάλει νόμισμα στην βασιλόπιτα του 2021!

Ενημέρωσα τ ο... πλήθος και φύλαξα το τυχερό φλουρί μου.

Και του χρόνου!