Η σωστή διατροφή και το περπατημα βοηθουν σώμα και μυαλό να αντισταθούν στη γήρανση.
Αραγε γιατί είναι αυτά τόσο σημαντικά;
Πώς προστατεύει το μυαλό η διατροφή;
Τι κάνει το περπατημα και μας κρατάει σε εγρήγορση;
Μια επιστημονική ομάδα του Χάρβαρντ εξήγησε πρόσφατα πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος και τι τον επηρεάζει.
Πώς μπορούμε να κρατήσουμε το μυαλό μας σε εγρήγορση.
Κοβουμε το οινόπνευμα
Παρά τις φήμες ότι ένα ποτηράκι την ημέρα κάνει καλό, η αλήθεια είναι ότι το αλκοόλ επιβαρύνει τον οργανισμό καθως περνα τον αιμοτοεγκεφαλικο φραγμο και πληττει το μυαλο.
Το αλκοόλ αυξάνει τοξίνες και την νευροτοξικότητα στο σώμα και τους νευρώνες, ιδίως στους νευρώνες του εγκεφάλου.
Επίσης, μειώνει τους ιστούς μέσα στον εγκέφαλο, κυρίως στον ιππόκαμπο, όπου αποθηκεύονται οι μνήμες.
Όσο πίνουμε, τόσο συρρικνώνεται ο ιππόκαμπος.
Σιγά σιγά, δυσκολευόμαστε να ανακαλέσουμε μνήμες και χάνουμε την ικανότητα να θυμόμαστε.
Καλή ποιότητα ύπνου
Ο ύπνος είναι η ώρα της ημέρας όπου ο εγκέφαλος ξεκουράζεται, ξεφορτώνεται τοξίνες, ταξινομεί μνήμες και αναδομεί ιστούς.
Κατά τη διάρκεια του ύπνου, ο εγκέφαλος καθαρίζει τις νευροτοξίνες που έχουν αναπτυχθεί μέσα στη μέρα Κυριολεκτικά καθαρίζει το μυαλό από τα σκουπίδια. Μέρος αυτών των αποβλήτων είναι τα βήτα-αμυλοειδη που ευθύνονται για το Αλτσχάιμερ.
Ένας υγιής εγκέφαλος χρειάζεται χρόνο για να ξεκουραστεί και να αναδομηθεί αυτό συνήθως σημαίνει 7 με 9 ώρες καλής ποιότητας ύπνου την ημέρα.
Όσο λιγότερο κοιμόμαστε, τόσο λιγότερο χρόνο έχει ο εγκέφαλος να ξεφορτωθεί τις νευροτοξίνες.
Τα αποτέλεσμα είναι να δυσκολεύεται η προσπάθειά του να ξεκουραστεί και να λειτουργεί σωστά.
Όλοι οι ιατροί θα σας πουν να τρώτε φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ψάρια και άπαχο κρέας. Αλλά γιατί;
Τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα είναι γεμάτα τοξίνες τις οποίες πρέπει να ξεφορτωθεί το σώμα.
Επίσης, μια διατροφή πλούσια σε αντιοξειδωτικά και πολυφαινόλες μειώνουν την ανάπτυξη φλεγμονών στον εγκέφαλο, αλλά και στο υπόλοιπο σώμα, επειδή καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες που προκαλούν φλεγμονές.
Οι ελεύθερες ρίζες είναι άτομα που χάνουν ένα ηλεκτρόνιο και προσπαθούν να το αναπληρώσουν.
Η προσπάθεια αυτή τα οδηγεί να προκαλούν βλάβες στο σώμα και να το οξειδώνουν: αυτό είναι το οξειδωτικό στρες, το οποίο ευθύνεται για την κατάπτωση των γνωστικών μας ικανοτήτων.
Τα αντιοξειδωτικά δίνουν στις ελεύθερες ρίζες το επιπλέον ηλεκτρόνιο που χρειάζονται για να έρθουν σε ισορροπία.
Με τον τρόπο αυτό, βοηθούν το αίμα να κυκλοφορεί ελεύθερα στον εγκέφαλο και καταπολεμούν το οξειδωτικό στρες.
Ωμέγα 3 , 6 και βιταμίνη D3
Τα ωμέγα 3 καθώς και η βιταμίνη D μας προστατεύουν από φλεγμονές και διευκολύνουν της ελαστικότητα των ιστών και εγκεφαλικών νευρώνων.
Όσο πιο ενεργά είναι τα κύτταρα του εγκεφάλου, τόσο καλύτερα λειτουργούν, απομακρύνοντας την άνοια και αυξάνοντας τις γνωστικές μας ικανότητες.
Λιγότερη ζάχαρη
Το ακούμε πλεον από παντού:
η ζάχαρη μας κάνει κακό. Πρέπει να τη μειώσουμε όσο μπορούμε.
Ο λόγος είναι ότι η ζάχαρη προκαλεί φλεγμονές στο σώμα και αυξάνει την παραγωγή κυτοκινών.
Κανονικά, οι κυτοκίνες είναι πρωτεΐνες που προστατεύουν το σώμα από εξωτερικούς παράγοντες. Η ελεγχόμενη φλεγμονή είναι ο τρόπος του σώματός μας να προστατευθεί από απειλές.
Όταν όμως οι κυτοκίνες αυξάνονται υπερβολικά, κάτι που μπορεί να προκληθεί από την κατανάλωση ζάχαρης, τότε προκαλούνται φλεγμονές στο σώμα χωρίς να υπάρχει λόγος.
Έτσι προκυπτουν τα αυτοάνοσα νοσήματα.
Όσο οι φλεγμονές αυξάνονται, επηρεάζουν και τον εγκεφαλο, μειώνοντας τις γνωστικές του λειτουργίες και τη δυνατότητα της μνήμης.
Προϊόντα ζύμωσης
Τα προϊόντα ζύμωσης περιέχουν μικρο-οργανισμούς που προστατεύουν τα νεύρα του εγκέφαλου και μειώνουν την γνωστική κατάπτωση.
Το γιαούρτι λειτουργει στο επίπεδο εντέρου-εγκεφάλου και μειώνει τις φλεγμονές ενώ εξισορροπει τη σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού.
Πολλοί νευροδιαβιβαστές και η σεροτονίνη γεννιούνται στο έντερο
Όσο πιο υγιές το έντερο, τόσο πιο λειτουργικός ο εγκέφαλος!
Η άσκηση
Το περπατημα αυξάνει τη ντοπαμίνη και τις ενδορφινες στον εγκέφαλο. που μας κάνουν ευτυχισμένους και ικανοποιημένους απ τη ζωή μας. Μειώνουν άγχος και στρες ενώ στέλνουν στο μυαλό μόρια στοιχεία που βοηθούν στην καλή λειτουργία του και στη μνήμη.
Διατροφή και άσκηση για καλή ζωή
Μεγαλώνοντας, πολλοί αγχώνονται ότι θα πάθουν άνοια και Αλτσχάιμερ και σιγά-σιγά θα χάσουν τον εαυτό τους.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, προσπαθούν να υιοθετήσουν έναν υγιεινό τρόπο ζωής και συμπεριφοράς που θα τους δώσει παραπάνω χρόνια υγείας.
Όσο είναι στο χέρι μας, ας προσπαθήσουμε να έχουμε υγιεινό τρόπο ζωής.
Μας κάνει να νιώθουμε όμορφα, να ζούμε περισσότερο και να ζούμε καλύτερα.
Δεν είναι ή του ύψους, ή του βάθους, Αρετή η ισορροπία και ανεκτίμητη η λειτουργικότητά της στη ζωή μας, .
Δεν είναι όλα γκρι. Δεν ζουμε Σε μια κοινωνία ουτοπίας, κατι που συνεπάγεται κλάμα, και αρνητική ενέργεια, χωρίς χαμόγελο
Μήπως βολεύτηκες στην κατάσταση που κατά τα άλλα απεχθάνεσαι άλλωστε φροντίζεις διαρκώς να το υπερτονίζεις και ξέχασες την ανθρώπινη ιδιότητά σου, μα και όλες τις χαρές της ζωής
Ισως, στις έκοψαν από τη ρίζα
θα μου πεις… δικαιολογίες.
Τα ξέρω; Στο ίδιο καζάνι βράζουμε. Όλοι λίγο πολύ τις ίδιες ευθύνες ρίχνουμε, όλοι λίγο πολύ τα ίδια ζούμε.
Αυτό όμως σημαίνει πως ψυχαναγκαστικά πρέπει να ενισχύουμε την όλη μαυρίλα και το μηδενισμό της ύπαρξής μας οικειοθελώς κιόλας; Δε νομίζω… Είμαστε εκ φύσεως τόσο εγωιστές που κυριολεκτικά απορώ .
Πως μας το κάνουμε αυτό;
Πως μας αντέχουμε;
Δε φτάνει που έχουμε τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα, προσθέτουμε κι άλλα ένα σωρό.
Γκρίνια, φάγωμα.. Μιζέρια. Ουσιαστικό άνευ ουσίας, Κακοντυμένη, γερασμένη, με μάτια κομμένα σου ζητιανεύει λίγη ζωή και σε εξαπατά.
Τη λυπάσαι και της δίνεις απλόχερα, σου ρουφάει ενέργεια και σε μπουκώνει κι εκεί που δεν το καταλαβαίνεις σε περιγελά, ενώ ήδη βρίσκεσαι σε ένα πνευματικό δεύτερο υπόγειο και κλαις τη μοίρα σου.
Σου υπενθυμίζει τις ασχήμιες, τα γκρίζα σημεία της καθημερινότητάς σου, προβλήματά σου απλά ή σύνθετα και τα διογκώνει, τα ενισχύει, πάνω σου πατά και σαν σωστή μάγισσα ξόρκια εμμονές μέσα σου γεννά και σε πλανεύει.
Άσχημο πράγμα η μιζέρια και δεν καταλήγει πουθενά.
Ούτε λύσεις δίνει, ούτε σε βοηθάει. Πόσο μάλλον σκέψου τους ανθρώπους που έχεις δίπλα σου. Που επέλεξες να έχεις δίπλα σου δηλαδή και σε αγαπούν και αγαπάς. Όχι, δεν είσαι και η καλύτερη παρέα όταν έχεις διαρκώς μούτρα κατεβασμένα .
Οχι δεν είσαι ποθητός, ή ερωτεύσιμος μιλώντας μανιακά και έντονα φανατισμένα για όλα τα κοινωνικοοικονομικά δεινά που έχουν προκληθεί.
Οχι δεν είσαι άνθρωπος αν όλη σου η ζωή περιστρέφεται γύρω από μια έννοια που κακώς υπάρχει στο λεξιλόγιό μας.
Αναλογίσου τα παιδιά σου, την οικογένεια σου, τους φίλους σου.
Δεν αισθάνεσαι ευτυχία που έχεις αληθινές σχέσεις βράχους στη ζωή σου, που είσαι υγιής και πατάς στα πόδια σου γερά;
Δε νιώθεις ευγνωμοσύνη που στο πρόσωπό σου μπορεί εύκολα να σχεδιαστεί ένα γλυκό χαμόγελο, που ένα φιλί στο μέτωπο μπορεί να σου φτιάξει τη μέρα;
Αν όχι, κάνε μια βόλτα σε ένα νοσοκομείο με γενική εφημερία,
δες τους ορούς να στάζουν αργά και βασανιστικά και πάρε από εκεί οξυγόνο.
Η Τεχνητή ευφυια αποτελεί πλεον μέρος της καθημερινότητας μας.
Ενας γιγαντιαίος πύραυλος επιστρέφει στη Γη και πιάνεται από δύο χαλύβδυνους βραχίονες.
Βόμβες κρυμμένες σε βομβητές σκοτώνουν δεκάδες ανθρώπους.
Τα ρομποτικά ταξί κάνουν θραύση στο Σαν Φρανσίσκο.
Για να περιηγηθούμε, στο μέλλον, ίσως πρέπει να συνεχίσουμε να προβλέπουμε το «απίθανο», γράφει ο Economist, ξεδιπλώνοντας δέκα «τρελά» σενάρια για το 2015.
Μια ηλιακή καταιγίδα προκαλεί παγκόσμια αναστάτωση
Οι εκρήξεις στην επιφάνεια του Ηλιου, γνωστές ως
στεφανιαίες εκτοξεύσεις μάζας (CMES),
μπορούν να εκτοξεύσουν δισεκατομμύρια τόνους ενεργιακών σωματιδίων στο Διάστημα.
Εάν η Γη βρεθεί στο μονοπάτι μιας τέτοιας έκρηξης, το αποτέλεσμα μπορεί να είναι
γεωμαγνητικές καταιγίδες
και ευρέως ορατό σέλας, καθώς φορτισμένα σωματίδια θα προσκρούουν στη μαγνητόσφαιρα του πλανήτη μας.
Στο ηλιακό μέγιστο, την κορυφή του 11ετούς κύκλου του,
ο Ηλιος μπορεί να παράγει δύο ή τρία CMES την ημέρα, σε σύγκριση με ένα την εβδομάδα που παράγει στο ηλιακό ελάχιστο.
O Hλιος βρίσκεται αυτήν την εποχή στο ηλιακό μέγιστο, σ έναν απροσδόκητα ενεργό κύκλο, εξ ου και οι ασυνήθιστα ζωηρές εμφανίσεις σέλατος τον Μάιο και τον Οκτώβριο του 2024, με το Βόρειο Σέλας να γίνεται ορατό μέχρι τη Σικελία και την Αλαμπάμα, γράφει ο Economist.
Εκτός από την παραγωγή θεαματικών παραστάσεων φωτός, τέτοιες ηλιακές καταιγίδες ενδέχεται να προκαλέσουν και σοβαρά προβλήματα.
Αυτά περιλαμβάνουν διακοπές ρεύματος βραχέων κυμάτων και διακοπή στα δίκτυα ισχύος, καθώς προκαλούνται ζημιές στα καλώδια και στους μετασχηματιστές.
Το 1989 μια ηλιακή καταιγίδα έριξε το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας του Κεμπέκ στον Καναδά για εννέα ώρες και ένα CME που πέρασε ξυστά από τη Γη το 2012 θα μπορούσε να είχε καταστρέψει το ένα τέταρτο των μετασχηματιστών υψηλής τάσης της Αμερικής, σύμφωνα με μια ανάλυση.
Το CME μπορεί επίσης να επηρεάσει τους δορυφόρους, προκαλώντας ελαφρά διόγκωση της ατμόσφαιρας και αυξάνοντας τις πιέσεις σε όσους βρίσκονται σε χαμηλές τροχιές.
Τον Φεβρουάριο του 2022 ένα CME οδήγησε στην απώλεια 38 δορυφόρων.
Η πιο ισχυρή καταγεγραμμένη ηλιακή καταιγίδα, που σημειώθηκε το 1859, είναι γνωστή ως
το συμβάν Κάρινγκτον
πήρε την ονομασία της από έναν από τους αστρονόμους που την παρατήρησαν.
Τα σέλατα ήταν ορατά ακόμη και κοντά στον ισημερινό, στην Κούβα, στην Τζαμάικα και στην Κολομβία, και οι ηλεκτρικοί τηλέγραφοι σε όλη την Ευρώπη και την Αμερική σταμάτησαν να λειτουργούν.
Εάν συνέβαινε μια μεγάλη ηλιακή καταιγίδα το 2025, επισημαίνει ο Economist, ο αντίκτυπός της θα μπορούσε να είναι πολύ μεγαλύτερος από οποιαδήποτε άλλη στο παρελθόν, λόγω της μεγαλύτερης εξάρτησης της ανθρωπότητας από την τεχνολογία. Εκθεση που εκπονήθηκε το 2013 από την ασφαλιστική εταιρεία Lloyd’s υπολόγισε το κόστος μιας τέτοιας καταιγίδας μόνο για την Αμερική σε 0,6 τρισ, έως 2,6 τρισ. δολάρια.
Ισως χρειαστούν μήνες για να επισκευαστούν οι ζημιές στα ηλεκτρικά δίκτυα και να αποκατασταθεί η ισχύς.
Θα διακοπεί η παροχή νερού και τροφίμων. Χιλιάδες δορυφόροι θα ήταν δυνατό να απενεργοποιηθούν, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που χρησιμοποιούνται για την πλοήγηση, διακόπτοντας την παγκόσμια αεροπορία και τη ναυτιλία.
Οι ηλιακοί φυσικοί εκτιμούν ότι οι πιθανότητες μιας γεωμαγνητικής καταιγίδας σε επίπεδο Κάρινγκτον κάποια στιγμή τη δεκαετία του 2020 είναι περίπου μία στις δέκα.
Η ανάλυση των επιπέδων άνθρακα-14
σε δακτυλίους δέντρων υποδηλώνει ότι εκδηλώθηκαν ηλιακές καταιγίδες τον 8ο και 10ο αιώνα που ήταν δέκα φορές πιο ισχυρές.
Ενα δίκτυο κινητής τηλεφωνίας 4G ενεργοποιείται στη Σελήνη
Η νέα κούρσα για τη Σελήνη βρίσκεται σε εξέλιξη.
Μια ποικιλία ρομποτικών διαστημικών ανιχνευτών έχουν σταλεί στην επιφάνειά της τα τελευταία χρόνια, τόσο από εθνικούς διαστημικούς οργανισμούς όσο και από ιδιωτικές εταιρείες.
Δεν λειτούργησαν όλοι όπως είχε προγραμματιστεί:
Μερικοί έχουν συντριβεί στην επιφάνεια ή έχουν ανατραπεί μετά την προσγείωση.
Η πολυπλοκότητα των σεληνακάτων έχει αυξηθεί, με ορισμένες να μεταφέρουν ρόβερ, μικρά ρομπότ ή κάμερες που αποσπώνται κατά την προσελήνωση.
Στη συνέχεια, το κύριο όχημα λειτουργεί ως ρελέ ραδιοφώνου, εκπέμποντας σήματα από αυτές τις συσκευές πίσω στη Γη.
Το 2025 ένα Moon Lander που κατασκευάστηκε από την Intuitive Machines, μια αμερικανική startup, θα δοκιμάσει μια νέα προσέγγιση στη σεληνιακή δικτύωση:
Θα περιέχει έναν μικρό κυψελοειδή σταθμό βάσης 4G κατασκευασμένο από τη Nokia.
Εάν όλα πάνε καλά, σύμφωνα με τον Economist, αυτό θα επιτρέψει σε ένα rover και ένα μικρό ρομπότ να χρησιμοποιήσουν την τυπική τεχνολογία 4G, όπως αυτή που υπάρχει στα smartphones, για να επικοινωνήσουν με τη σεληνάκατο Athena, καθώς θα εξερευνούν τον σεληνιακό νότιο πόλο.
Η χρήση του 4G είναι μέρος μιας ευρύτερης τάσης μείωσης του κόστους σε διαστημικές αποστολές, με την εφαρμογή υπάρχουσας τεχνολογίας – αντί να εφευρίσκουμε εντελώς νέους τρόπους για να κάνουμε πράγματα στο φεγγάρι.
Η αποστολή ΙΜ-2, η οποία χρηματοδοτείται από την αμερικανική διαστημική υπηρεσία (NASA), πρόκειται να εκτοξευθεί τον Ιανουάριο του 2025.
Οταν οι αμερικανοί αστροναύτες επιστρέψουν τελικά στην επιφάνεια της Σελήνης, θα μπορούν να χρησιμοποιούν 4G για να επικοινωνούν μεταξύ τους, αλλά και για να τηλεφωνούν στο σπίτι.
Μια νέα παγκόσμια πανδημία ξεσπά
Ενα από τα εκπληκτικά πράγματα σχετικά με την πανδημία covid-19 ήταν το διάστημα που μεσολάβησε από την προηγούμενη πανδημία παρόμοιας κλίμακας, το 1918.
Ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξήθηκε υπερβολικά κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα, στριμώχνοντας δισεκατομμύρια ανθρώπους στις πόλεις, ενώ η έλευση της παγκόσμιας αεροπορίας διευκόλυνε την εξάπλωση των ιών πέραν των συνορων.
Οι ερευνητές είχαν από καιρό τονίσει τον κίνδυνο μιας πανδημίας,
είτε από ένα οικείο παθογόνο, όπως ο ιός της γρίπης,
είτε από ένα άγνωστο:
Το 2018 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) προειδοποίησε ότι «μια σοβαρή διεθνής επιδημία θα μπορούσε να προκληθεί από ένα παθογόνο, επί του παρόντος άγνωστο».
Τελικά ήταν ένας νέος κορονοϊός που εξαπλώθηκε σε όλον τον κόσμο, ξεκινώντας από τα τέλη του 2019. Τώρα το θέμα δεν είναι αν,
αλλά πότε θα εμφανιστεί η επόμενη μεγάλη πανδημία.
Και η χρονική απόσταση είναι απίθανο να είναι άλλος ένας αιώνας, γράφει ο Economist.
Τον Ιούλιο του 2024 ο ΠΟΥ ενημέρωσε τη λίστα με τα
«παθογόνα προτεραιότητας»
που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν μια πανδημία, ο αριθμός των οποίων έχει αυξηθεί σε 30.
Μεταξύ αυτών που προστέθηκαν στη λίστα ήταν οι ιοί της γρίπης Α, κοινώς γνωστοί ως γρίπη των πτηνών, που μπορούν επίσης να μολύνουν θηλαστικά, και των ανθρώπων.
Ενα στέλεχος, το H5N1 CLADE 2.3.4.4B, εξαπλώνεται από το 2020 ανταλλάσσοντας γονίδια με άλλους ιούς γρίπης και μολύνει
Αυτός ο ιός παρακολουθείται στενά και έχει εντοπιστεί σε όλες τις ηπείρους, ακόμα και στην Ανταρκτική.
Κατά τη διάρκεια του 2024 η Αμερική απέτυχε να θέσει υπό έλεγχο ένα ξέσπασμα επιδημίας του ιού μεταξύ ζώων φάρμας, με αποτέλεσμα να υπάρξουν πολλά κρούσματα και σε ανθρώπους – αλλά όχι και θάνατοι.
Αυτός ο ιός είναι αναμφισβήτητα ο πιο εύλογος υποψήφιος να προκαλέσει την επόμενη παγκόσμια πανδημία.
Αλλά το πόσο επικίνδυνη θα είναι αυτή εξαρτάται από το αν ο ιός θα μεταλλαχθεί περαιτέρω.
Ενα αθλητικό τουρνουά ενθαρρύνει το ντόπινγκ
Οι αθλητικοί φορείς παγκοσμίως καταβάλλουν μεγάλη προσπάθεια για να διασφαλίσουν ότι οι αθλητές δεν αποκτούν αθέμιτο πλεονέκτημα χρησιμοποιώντας φάρμακα που βελτιώνουν την απόδοσή τους.
Οπως δείχνουν, όμως, μια σειρά από σκάνδαλα ντόπινγκ, οι μέθοδοί τους δεν είναι αλάνθαστες.
Τι θα γινόταν, λοιπόν, αν το ντόπινγκ όχι απλώς επιτρεπόταν, αλλά ενθαρρυνόταν;
Αυτή είναι η ιδέα πίσω από τους Ενισχυμένους Αγώνες, ένα αθλητικό τουρνουά όπου οι αγωνιζόμενοι θα επιτρέπεται να χρησιμοποιούν φάρμακα και τεχνολογικά βοηθήματα για να αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στον στίβο, στην κολύμβηση, στην άρση βαρών και σε άλλα αθλήματα.
Ο επιχειρηματίας πίσω από την ιδέα, σύμφωνα με τον Economist, είναι
ο Αρον ντ’ Σόουζα, και προσπαθεί να την εφαρμόσει εδώ και αρκετά χρόνια.
Τώρα έχει στο πλευρό του τον Πίτερ Τιλ και άλλους δισεκατομμυριούχους επενδυτές και έχει συνάψει συμφωνία με την εταιρεία παραγωγής που ανήκει στον Ρίντλεϊ Σκοτ για μια τηλεοπτική σειρά πάνω στο πρώτο τουρνουά του είδους, το οποίο, όπως λέει ο Ντ’ Σόουζα, θα πραγματοποιηθεί το δεύτερο εξάμηνο του 2025.
Οι επικριτές του σχεδίου, συμπεριλαμβανομένων των αξιωματούχων σε υπηρεσίες κατά του ντόπινγκ, είναι τρομοκρατημένοι. Επισημαίνουν ότι τα στεροειδή και άλλα είδη φαρμάκων που βελτιώνουν την απόδοση μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο την υγεία των αθλητών.
Ο Ντ’ Σόουζα επιμένει ότι η ασφάλεια είναι πρωταρχικής σημασίας και ότι η παρακολούθηση της χρήσης των φαρμάκων είναι ασφαλέστερη από τη μυστική χρήση τους, κάτι που, όπως ισχυρίζεται, κάνει το 44% των αθλητών.
Το βασικό πρόβλημα είναι ότι δεν έχει κλείσει ακόμη συμφωνία με κάποια διοργανώτρια πόλη και δυσκολεύεται να βρει αθλητές πρόθυμους να παραδεχτούν ότι κάνουν χρήση αναβολικών.
Η Ρωσία αναπτύσσει πυρηνικό όπλο στο Διάστημα Η Συνθήκη του 1967 για το Διάστημα απαγορεύει τις εδαφικές διεκδικήσεις σε ουράνια σώματα και την τοποθέτηση πυρηνικών όπλων στο Διάστημα.
Ομως τον Φεβρουάριο του 2024 ο πρόεδρος της επιτροπής πληροφοριών της Βουλής των ΗΠΑ προειδοποίησε ότι η Ρωσία αναπτύσσει ένα νέο διαστημικό όπλο που, σύμφωνα με πηγές, περιλαμβάνει μια πυρηνική κεφαλή που μπορεί να εκραγεί σε τροχιά για να χτυπήσει δορυφόρους.
Στο παρελθόν πυρηνικά όπλα έχουν εκραγεί στο Διάστημα:
τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Σοβιετική Ενωση πραγματοποίησαν πυρηνικές δοκιμές σε μεγάλο ύψος στις αρχές της δεκαετίας του 1960, πριν υπογράψουν τη συνθήκη του 1967.
Οι ηλεκτρομαγνητικές εκρήξεις που προέκυψαν επηρέασαν τους δορυφόρους, οι οποίοι ήταν λίγοι σε αριθμό εκείνη την εποχή.
Ομως σήμερα υπάρχουν χιλιάδες δορυφόροι σε τροχιά, που εξυπηρετούν μια σειρά πολιτικών και στρατιωτικών σκοπών, οι οποίοι θα ήταν ευάλωτοι τόσο στην ακτινοβολία από μια πυρηνική έκρηξη όσο και στα τροχιακά συντρίμμια που θα δημιουργούσε.
Τα τελευταία χρόνια οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ινδία και η Ρωσία έχουν δοκιμάσει μια σειρά από άλλα αντιδορυφορικά όπλα, συμπεριλαμβανομένων πυραύλων εδάφους και λέιζερ.
Τον Νοέμβριο του 2021 η Ρωσία κατέστρεψε έναν δορυφόρο της σοβιετικής εποχής χρησιμοποιώντας έναν υπερηχητικό πύραυλο Nudol.
Η καταστροφή του δορυφόρου, υπενθυμίζει ο Ecomnomist, δημιούργησε 1.800 κομμάτια διαστημικών συντριμμιών και ανάγκασε τους αστροναύτες στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ανάμεσά τους και δύο Ρώσοι) να καταφύγουν στο σκάφος διαφυγής.
Η Ρωσία έχει επίσης αναπτύξει μια σειρά από δορυφόρους «μπαμπούσκες».
Ο τελευταίος, ο Cosmos 2570, που εκτοξεύθηκε τον Οκτώβριο του 2023, περιλάμβανε ένα δεύτερο όχημα, το οποίο στη συνέχεια απελευθέρωσε ένα τρίτο, σε κάτι που φαινόταν να είναι δοκιμή ενός τροχιακού αντιδορυφορικού όπλου.
Ενα πυρηνικό όπλο σε τροχιά θα ήταν πολύ πιο καταστροφικό, αν και η κύρια αξία του θα ήταν να υφίσταται ως απειλή.
Εάν η Ρωσία εκτόξευε ένα τέτοιο όπλο το 2025, θα προκαλούσε παγκόσμιο συναγερμό. Θα αποδείκνυε επίσης ότι η ιδέα του πολέμου στο Διάστημα δεν είναι πλέον επιστημονική φαντασία.
Τα ζώα θα έχουν τους δικούς τους τραπεζικούς λογαριασμούς Τι θα γινόταν αν τα ζώα είχαν τα δικά τους χρήματα και μπορούσαν να τα ξοδέψουν για την προώθηση της διατήρησης και της βιοποικιλότητας, αυξάνοντας τις πιθανότητές τους να επιβιώσουν; Αυτή είναι η ιδέα πίσω από το «χρήμα των ειδών», που αναπτύσσεται από την εταιρεία τεχνολογίας Tehanu.
Σύμφωνα με τον Economist έχει ήδη ξεκινήσει μια δοκιμή που περιλαμβάνει μια οικογένεια 19 ορεινών γορίλων στη Ρουάντα, και το 2025 ελπίζει να επεκτείνει το πρόγραμμα ώστε να καλύψει όλους τους γορίλες στη χώρα.
Το επόμενο έτος ελπίζει επίσης να ξεκινήσει ένα ξεχωριστό έργο για να βοηθήσει στην προστασία ενός είδους νυχτερίδας που ζει στην κεντρική Αφρική και παίζει πολύτιμο ρόλο στη διασπορά των σπόρων.
Το σύστημα της Tehanu χρησιμοποιεί αισθητήρες και Τεχνητή Νοημοσύνη για να καθορίζει τις ανάγκες των ζώων.
Για παράδειγμα, ότι η παγίδα ενός λαθροθήρα πρέπει να αφαιρεθεί ή ότι ένας μεμονωμένος γορίλας χρειάζεται κτηνιατρική θεραπεία.
Στη συνέχεια στρατολογεί έναν άνθρωπο για να κάνει αυτή τη δουλειά μέσω μιας διαδικτυακής πλατφόρμας υπηρεσιών που η εταιρεία αποκαλεί
«οικονομία για τη φύση»,
και εκδίδει την πληρωμή μόλις η δουλειά ολοκληρωθεί. Μ αυτόν τον τρόπο τα ζώα μπορούν να κατευθύνουν τα χρήματά τους στους ντόπιους εργάτες σύμφωνα με τις ανάγκες τους και τις ανάγκες του οικοσυστήματος στο οποίο κατοικούν. Στόχος της Tehanu είναι να δείξει ότι η διανομή της χρηματοδότησης με αυτόν τον τρόπο είναι διαφανής, παράγει επαληθεύσιμα αποτελέσματα και δημιουργεί βιώσιμες θέσεις εργασίας, ενώ προστατεύει τα ζώα και τους οικοτόπους τους.
Οι άνθρωποι μπορούν να κάνουν ψηφιακές πληρωμές επαληθευμένες με αναγνώριση προσώπου, οπότε γιατί να μην το κάνουν και οι γορίλες; Ενα ρεύμα του Βορείου Ατλαντικού επιβραδύνεται ή μετατοπίζεται
Η μεσημβρινή ανατροπή κυκλοφορίας του Ατλαντικού (Atlantic meridional overturning circulation – AMOC) είναι ένα δίκτυο ρευμάτων στον Ατλαντικό Ωκεανό που στέλνει ζεστό νερό προς τα βόρεια και κρύο προς τα νότια. Αυτό βοηθά στη διανομή των θρεπτικών ουσιών που συντηρούν τη ζωή στη θάλασσα και σημαίνει ότι ορισμένα μέρη του κόσμου είναι θερμότερα από όσο θα ήταν σε διαφορετική περίπτωση.
Το AMOC θεωρείται «σημείο αιχμής» στο παγκόσμιο κλιματικό σύστημα και η ανάλυση των πυρήνων πάγου υποδηλώνει ότι οι αλλαγές στη ροή του AMOC έχουν συσχετιστεί με απότομες κλιματικές αλλαγές στο μακρινό παρελθόν.
Σύμφωνα με πρόσφατες ενδείξεις το AMOC αποδυναμώθηκε τον περασμένο αιώνα.
Μια ανάλυση από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, που δημοσιεύθηκε το 2023, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπάρχει 95% πιθανότητα η ροή του να καταρρεύσει μεταξύ 2025 και 2095 –πιθανότερο τη δεκαετία του 2050– εάν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου συνεχιστούν με τον σημερινό τους ρυθμό.
Αλλοι ερευνητές έχουν αμφισβητήσει αν κάτι τόσο δραστικό μπορεί να προβλεφθεί με τέτοια ακρίβεια ή αν μπορεί να προβλεφθεί καν.
Ομως ακόμη και αν δεν γίνει κατάρρευση, αξίζει να προσέξουμε τις αλλαγές στο AMOC, σημειώνει ο Ecomnomist, επειδή οποιαδήποτε αλλαγή θα μπορούσε να έχει εκτεταμένες επιπτώσεις.
Η Βόρεια Ευρώπη θα μπορούσε να γίνει πιο κρύα και ξηρή, με ισχυρότερες καταιγίδες, μικρότερες περιόδους ανάπτυξης και καλοκαίρια πιο επιρρεπή στην ξηρασία.
Η θερμοκρασία των ωκεανών στη βορειοανατολική ακτή της Αμερικής θα μπορούσε να αυξηθεί περαιτέρω, επηρεάζοντας την αλιεία, επιταχύνοντας το λιώσιμο του στρώματος πάγου της Γροιλανδίας και προκαλώντας άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
Και η «ζώνη διατροπικής σύγκλισης» –η τροπική ζώνη όπου συναντιούνται τα καιρικά συστήματα των δύο ημισφαιρίων– θα μπορούσε να κινηθεί νότια, προκαλώντας ξηρασίες στην Αφρική και στην Κεντρική Αμερική που θα επηρέαζαν δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους.
Η αλλαγή του κλίματος είναι μια σταδιακή διαδικασία, αλλά μια αλλαγή στο κλίμα θα μπορούσε να είναι και πολύ απότομη.
Ανακαλύπτεται ένα χαμένο αρχαίο κείμενο Οταν ο Βεζούβιος εξερράγη, το 79 μ.Χ., θάβοντας κάτω από τη λάβα τη ρωμαϊκή πόλη της Πομπηίας, καυτά αέρια από το ηφαίστειο «έψησαν» και τη βιβλιοθήκη μιας βίλας στο κοντινό Ερκολάνο, ενανθρακώνοντας (και έτσι διατηρώντας) χιλιάδες κυλίνδρους παπύρου που περιείχαν ελληνικά και λατινικά κείμενα.
Ολες οι προσπάθειες ξετυλίγματος και ανάγνωσης των κυλίνδρων, ξεκινώντας από τον 18ο αιώνα, απέτυχαν. Μερικές φορές ήταν ορατές μερικές λέξεις, αλλά οι κύλινδροι διαλύονταν μόλις τους ακουμπούσε κάποιος.
Στη συνέχεια, το 2023, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν έναν συνδυασμό σάρωσης ακτίνων Χ και Τεχνητής Νοημοσύνης για να διαβάσουν αποσπάσματα κειμένου μέσα σε έναν κύλινδρο.
Ο Νατ Φρίντμαν, ένας επενδυτής τεχνολογίας, δημοσίευσε τις σαρώσεις ακτίνων Χ στο διαδίκτυο και πρόσφερε βραβείο ενός εκατομμυρίου δολαρίων σε όποιον μπορούσε να τις αποκωδικοποιήσει. Το κείμενο που «διαβάστηκε» από μια ομάδα εθελοντών φοιτητών και αναλύθηκε από παπυρολόγους αποδείχθηκε πως ήταν ένα άγνωστο μέχρι τότε έργο του Φιλόδημου, ενός ελληνα φιλοσόφου που είχε ζήσει στο Ερκολάνο. Καθώς σαρώνονται και αναλύονται περισσότεροι κύλινδροι, ποια άλλα χαμένα έργα θα μπορούσαν να ανακαλυφθούν;, αναρωτιέται ο Economist. Ισως η αλληλογραφία του Ιουλίου Καίσαρα, δεδομένου ότι η βίλα ανήκε κάποτε στον πεθερό του. Αλλες δελεαστικές δυνατότητες περιλαμβάνουν χαμένες τραγωδίες του Σοφοκλή ή του Αισχύλου. Αγνωστα ποιήματα της Σαπφούς. Αντίγραφα του Acta Diurna, του ημερήσιου δελτίου ειδήσεων του ρωμαϊκού κράτους· ή ίσως μια αφήγηση αυτόπτη μάρτυρα για τις δραστηριότητες ενός πλανόδιου ιεροκήρυκα στην Ιουδαία του Α’ αιώνα…
Μια μεγάλη ηφαιστειακή έκρηξη προκαλεί χάος
Ο κόσμος είναι «θλιβερά απροετοίμαστος» για τη διαταραχή που θα προκληθεί από μια πραγματικά μεγάλη ηφαιστειακή έκρηξη, σύμφωνα με τον Μάικλ Κάσιντι, ηφαιστειολόγο στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ, και τη Λάρα Μάνι, από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ. Γράφοντας στο Nature το 2022, περιέγραψαν την έκρηξη ενός ηφαιστείου στην Τόνγκα εκείνη τη χρονιά –τη μεγαλύτερη μετά από εκείνη του όρους Πινατούμπο το 1991– σαν κάτι που θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται ως μια κλήση αφύπνισης.
Μια πραγματικά μεγάλη έκρηξη, όπως εκείνη του όρους Ταμπόρα
(στη σύγχρονη Ινδονησία)
το 1815 θα έκανε το κλίμα πιο ψυχρό, θα επηρέαζε την παραγωγή τροφίμων και θα μπορούσε να διαταράξει την αεροπορία, τη ναυτιλία και τις υποδομές επικοινωνιών για μήνες ή χρόνια.
Η ανάλυση των πυρήνων πάγου υποδηλώνει ότι υπάρχει μία στις έξι πιθανότητες για μια έκρηξη έως και μεγέθους 7, στην κλίμακα που χρησιμοποιούν οι ηφαιστειολόγοι. Ωστόσο, συνεχίζει ο Economist, πολύ περισσότεροι πόροι διατίθενται για την παρακολούθηση του μικρότερου κινδύνου από αστεροειδείς παρά για την παρακολούθηση ηφαιστείων, σημειώνουν οι δρ Κάσιντι και δρ Μάνι. Εχουν ζητήσει περισσότερους αισθητήρες, συμπεριλαμβανομένης της εκτόξευσης ενός δορυφόρου αφιερωμένου στην παρακολούθηση ηφαιστείων, και μεγαλύτερη έμφαση στην ετοιμότητα.
Καθώς ξημερώνει το 2025, ορισμένοι παρατηρητές ηφαιστείων κοιτάζουν νευρικά προς την Ισλανδία, όπου μια έκρηξη σταμάτησε απότομα τα υπερατλαντικά αεροπορικά ταξίδια για λίγες μέρες το 2010.
Αλλοι ανησυχούν για ηφαίστεια κοντά σε μεγάλα πληθυσμιακά κέντρα στην Ιταλία, στην Ινδονησία και στις Φιλιππίνες.
Μια πραγματικά μεγάλη έκρηξη θα είχε παγκόσμιο αντίκτυπο. Εντοπίζονται στοιχεία εξωγήινης ζωής Πού είναι όλοι οι άλλοι;
Αυτό ήταν το ερώτημα που έθεσε ο φυσικός Ενρίκο Φέρμι το 1950. Δεδομένης της τεράστιας ηλικίας του Σύμπαντος, οι εξωγήινοι πολιτισμοί είχαν άφθονο χρόνο να εξαπλωθούν, ωστόσο οι άνθρωποι δεν έχουν δει κανένα ίχνος τους. Δεν είναι από έλλειψη προσπάθειας. Και μια από τις διάφορες προσπάθειες που αφιερώθηκαν στην αναζήτηση εξωγήινης νοημοσύνης, το πρόγραμμα SETI, θα μπορούσε να επιτύχει ανά πάσα στιγμή.
Οι περισσότερες βασίζονται στην ανάλυση ραδιοσημάτων, με δεδομένα από ραδιοτηλεσκόπια στην Αυστραλία, στη Νότια Αφρική και στην Αμερική να αναζητούν σημάδια μεταδόσεων από εξωγήινους.
Αλλες προσεγγίσεις του SETI, σύμφωνα με τον Economist, περιλαμβάνουν την αναζήτηση λάμψης λέιζερ, με βάση τη θεωρία ότι οι εξωγήινοι μπορεί να χρησιμοποιούν φως αντί για ραδιοκύμματα για επικοινωνία μεγάλης εμβέλειας, το κυνήγι της ενδεικτικής λάμψης των πιθανών «σφαιρών Ντάισον»
(τεράστιες δομές που μοιάζουν με κοχύλια που οι εξωγήινοι θα μπορούσε να είχε χτίσει γύρω από αστέρια για να πάρουν όσο το δυνατόν περισσότερη από την ακτινοβολία τους)
και την ανάλυση της ατμόσφαιρας των πλανητών γύρω από άλλους ήλιους, χιλιάδες από τους οποίους έχουν ανακαλυφθεί τα τελευταία χρόνια, για αποδείξεις βιολογικής δραστηριότητας.
Η αναζήτηση εξωγήινων, που κάποτε θεωρούνταν περιθωριακή δραστηριότητα, έχει γίνει μέρος της επικρατούσας έρευνας και περισσότεροι επιστήμονες από ποτέ πριν ασχολούνται πλέον με αυτή.
Μπορεί να βρουν κάτι το 2025; Πάντως οποιαδήποτε ανακάλυψη, εάν συμβεί, θα έρθει χωρίς προειδοποίηση και θα είχε μια βαθιά επίδραση στην αντίληψη της ανθρωπότητας για τη θέση της στο Σύμπαν.
1. Προγραμματισμένος ή προπαρασκευαστικός σύντομος ύπνος
Πριν πραγματικά αισθανθείτε κουρασμένοι .
Ετσι εξοικονομειτε ενέργεια.
Εάν πρέπει να είστε ξύπνιοι για πολλές ώρες , μπορείτε να επωφεληθείτε από έναν τέτοιο υπνάκο κατά τη διάρκεια της ημέρας.
2. Ύπνος έκτακτης ανάγκης
Νιώθετε την ανάγκη να κλείσετε τα μάτια σας, Χρειάζεστε έναν σύντομο ύπνο έκτακτης ανάγκης.
Το σώμα σας σας δείχνει σημάδια εξάντλησης ώστε να μπορείτε να κλείσετε τα μάτια σας και να ξεκουραστείτε.
Για παράδειγμα, όταν αισθάνεστε ότι σας έρχεται κατά την οδήγηση, θα πρέπει να σταματήσετε σ ένα μέρος και να κοιμηθείτε για λίγο.
3. Συνήθης σύντομος ύπνος
Πιο κοινός μεταξύ παιδιών, δεδομένου ότι λαμβάνεται κάθε μέρα σε μια συγκεκριμένη στιγμή.
Αλλά και οι ενήλικες μπορούν να το δοκιμάσουν .
Ωστόσο, μόλις συνηθίσετε να κοιμάστε αυτόν τον συνηθισμένο υπνάκο, το σώμα σας μπορεί να απαιτήσει ύπνο σε καθορισμένο χρόνο, έτσι πρέπει να είστε προετοιμασμένοι για κάτι τέτοιο.
Τα αποτελέσματα ενός σύντομου ύπνου ποικίλλουν ανάλογα με το πόσο χρόνο κοιμάστε.
1. Μια παύση για ενέργεια:
10 λεπτά έως 20 λεπτά σύντομου ύπνου, γνωστός και ως power nap
Όταν πρέπει να παραμείνετε σε εγρηφορση για την ημέρα, ένας υπνάκος μπορεί να σας δώσει τη δύναμη να διαγράψετε την κούραση και να αυξήσετε την σύγκέντρωσή σας για μερικές ώρες.
Σύμφωνα με μελέτη του Αμερικάνικου Ιδρύματος Ύπνου, ένας υπνάκος 20 λεπτών βοηθά στη βελτίωση της απόδοσης και της διάθεσης.
Ο power nap δεν αποτυγχάνει ποτέ, οπότε αν έχετε την ευκαιρία, κοιμηθείτε για λίγο
2. Όχι ο καλύτερος φίλος ύπνου: 30λεπτος ύπνος
Ένας υπνάκος 30 λεπτών είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα για πως έχουν σημασία ακόμα και 10 λεπτά. Ενώ ένας υπνάκος που διαρκεί έως και 20 λεπτά είναι υγιής,
ένας υπνάκος 30 λεπτών θα προκαλέσει χασμουρητό, γνωστό και ως «χανγκόβερ ύπνου».
Ο εγκέφαλος και το σώμα απαιτούν βαθύτερο ύπνο μετά από 20 λεπτά και μετά από 30 λεπτά ύπνου θα αισθάνεστε ακόμα πιο κουρασμένοι από πριν.
Εάν αισθάνεστε ότι χρειάζεστε έναν υπνάκο έκτακτης ανάγκης και δεν έχετε αρκετό χρόνο για να ξεκουραστείτε, δοκιμάστε να πάρετε έναν γρήγορο power nap στη θέση του.
3. Κλειστά μάτια και ανοιχτός εγκέφαλος:
60λεπτος ύπνος
Παρόλο που δεν υπάρχει ομοφωνία για τις φυσικές επιπτώσεις του 60λεπτου ύπνου από την άποψη της αδράνειας του ύπνου, είναι αποδεδειγμένο γεγονός ότι
ένας υπνάκος 40 λεπτών ενισχύει τη βραχυπρόθεσμη μνήμη.
Μελέτη έχει δείξει ότι το 85% των ανθρώπων που κλήθηκαν να απομνημονεύσουν ένα σύνολο καρτών και να πάρουν ένα υπνάκο 40 λεπτών, αργότερα θυμήθηκαν τις κάρτες σωστά, ενώ το ποσοστό επιτυχίας της ομάδας που δεν κοιμήθηκε ήταν στο 60%.
Δεδομένου ότι βρίσκεστε σε κατάσταση βαθεος ύπνου κατά τη διάρκεια ενός 60 λεπτού σύντομου ύπνου, μπορεί να καταλήξετε να ξυπνήσετε λίγο ενοχλημένοι. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη τις φυσικές διαφορές των ανθρώπων, θα πρέπει να προσπαθήσετε να μάθετε ποια διάρκεια λειτουργεί καλύτερα για εσάς.
Όταν θέλετε να θυμάστε λεπτομέρειες της ημέρας όπως ονόματα, πρόσωπα ή μέρη, δοκιμάστε ένα υπνάκο για 40 λεπτά έως 60 λεπτά.
4. Ποιότητα για το μυαλό σας: 90λεπτος ύπνος
Όσο ωφέλιμος είναι ο 8ωρος νυχτερινός ύπνος, συνιστάται ένας υπνάκος 90 λεπτών – και η NASA το λέει αυτό
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ολοκληρώνουμε έναν πλήρη κύκλο ύπνου σε 90 λεπτά, ο οποίος εξαλείφει την πιθανότητα αδράνειας του ύπνου που μπορεί να συμβεί μετά την αναβολή για 30 λεπτά ή 60 λεπτά.
Βοηθά στη διαδικαστική και συναισθηματική μνήμη και θα βοηθήσει τη δημιουργικότητα.
Μπορείτε να επωφεληθείτε από έναν ύπνο 90 λεπτών αν προσπαθείτε να παίξετε ένα νέο όργανο ή μαθαίνετε μια νέα γλώσσα ή πώς να χρησιμοποιήσετε μια μηχανή, για παράδειγμα. Κάντε πρακτική πριν από τον υπνάκο και θυμηθείτε τι έχετε κάνει όταν ξυπνήσετε!
Μην ξεχνάτε ότι η ανάγκη για ένα υπνάκο εξαρτάται από την ποιότητα του ύπνου σας, τη σωματική σας αντοχή και τη συναισθηματική σας κατάσταση.
Δεν πρέπει να αναγκάζετε τον εαυτό σας να κοιμηθεί χωρίς να αισθάνεστε ότι είστε κουρασμένοι.
Τίποτα δεν μπορεί να αντικαταστήσει έναν καλό ύπνο.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι εμπειρογνώμονες του ύπνου δεν συνιστούν να πάρετε έναν σύντομο ύπνο μετά τις 4 μ.μ.
Είναι επίσης σκόπιμο να επιλέξετε ένα διαφορετικό μέρος για να πάρετε τον υπνάκο σας εκτός από το κρεβάτι σας, για να ξεγελάσετε τον εγκέφαλό σας και να κοιμηθείτε καλά τη νύχτα.
