ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΕΥΦΥΪΑ

 

Η συναισθηματική ευφυΐα 

περιλαμβάνει τέσσερις δεξιότητες:

Ικανότητα αντίληψης 

των συναισθημάτων

Ικανότητα εξήγησης των 

Ικανότητα κατανόησης των 

Ικανότητα διαχείρισης των

Οι συναισθηματικά ευφυείς  χαρακτηρίζονται  από συνήθειες και συμπεριφορές που συμβάλλουν στην ικανότητά τους 

να διαχειρίζονται τα δικά τους συναισθήματα και 

να κατανοούν τα συναισθήματα των άλλων. 

Οι σημαντικότερες από αυτές είναι Αυτογνωσία: 

Οι συναισθηματικά ευφυείς μπορούν να προσδιορίζουν και να δίνουν προσοχή σε αυτό που νιώθουν

Ο Daniel Goleman προσδιορίζει την αυτογνωσία ως ένα από τα βασικά συστατικά της συναισθηματικής νοημοσύνης. 

Η αυτογνωσία περιλαμβάνει την ικανότητα αναγνώρισης 

διαθέσεων και συναισθημάτων. 

Μέρος της αυτογνωσίας περιλαμβάνει την επίγνωση του τρόπου με τον οποίο τα συναισθήματα και οι διαθέσεις σας επηρεάζουν τους άλλους ανθρώπους. 

Αυτή η ικανότητα να παρακολουθείτε τις δικές σας συναισθηματικές καταστάσεις είναι βασική προϋπόθεση για 

τη συναισθηματική νοημοσύνη.

Εν-συναίσθηση: 

Οι συναισθηματικά ευφυείς καταλαβαίνουν πώς νιώθουν οι άλλοι

Η ενσυναίσθηση είναι ένα κύριο στοιχείο συναισθηματικής νοημοσύνης, σύμφωνα με τον Goleman. 

Περιλαμβάνει την ικανότητα κατανόησης των συναισθημάτων των άλλων . 

Για να αλληλεπιδράσετε με άλλα άτομα σε πολλούς τομείς της ζωής, όπως δουλειά, σχολείο ή στις φιλικές και ερωτικές σχέσεις, 

πρέπει να είστε σε θέση να αναγνωρίζετε τι νιώθουν. 

Εάν ένας συνάδελφός σας για παράδειγμα είναι αναστατωμένος ή απογοητευμένος, το να αναγνωρίζετε τι αισθάνεται μπορεί να σας δώσει μια πολύ καλύτερη ιδέα για το πώς να ανταποκριθείτε.

Αυτορρύθμιση: 

Οι συναισθηματικά ευφυείς είναι σε θέση να ρυθμίζουν τα συναισθήματά τους

Η αυτορρύθμιση είναι κεντρική για τη συναισθηματική νοημοσύνη. 

Η κατανόηση των συναισθημάτων σας είναι πολύ καλή, αλλά όχι ιδιαίτερα χρήσιμη εάν δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτήν τη γνώση.

Οι συναισθηματικά ευφυείς σκέφτονται πριν ενεργήσουν με βάση τα συναισθήματά τους. 

Είναι συντονισμένοι με το πώς νιώθουν, αλλά δεν αφήνουν τα συναισθήματά τους να κυβερνούν τις πράξεις τους.

Οι συναισθηματικά ευφυείς έχουν πάντα κίνητρο

Αυτό σημαίνει ότι έχουν κίνητρο να επιτύχουν τους στόχους τους και είναι ικανοί να διαχειριστούν τις συμπεριφορές και τα συναισθήματά τους προκειμένου να επιτύχουν μακροπρόθεσμα. 

Μπορεί να είναι νευρικοί πριν κάνουν μια αλλαγή στη ζωή τους, αλλά γνωρίζουν ότι η διαχείριση αυτού του φόβου είναι σημαντική. 

Κάνοντας  την αλλαγή, γνωρίζουν ότι μπορεί να κάνουν τη ζωή τους καλύτερη και να έρθουν ένα βήμα πιο κοντά στην επίτευξη των στόχων τους.

Οι συναισθηματικά ευφυείς έχουν εξαιρετικές κοινωνικές δεξιότητες

Αυτό συμβαίνει εν μέρει επειδή είναι πολύ καλά συντονισμένοι τόσο με τα δικά τους συναισθήματα, όσο και με αυτά των άλλων. 

Ξέρουν πώς να αντιμετωπίζουν τους ανθρώπους αποτελεσματικά και επενδύουν κομμάτι του εαυτού τους στη διατήρηση υγιών κοινωνικών σχέσεων και στο να βοηθούν τους γύρω τους να πετύχουν.

Οι συναισθηματικά ευφυείς είναι πρόθυμοι και ικανοί να συζητήσουν συναισθήματα με άλλους

Μερικές φορές οι άνθρωποι είναι συμπονετικοί και εναρμονίζονται με τα συναισθήματά τους, αλλά δυσκολεύονται να μοιραστούν πραγματικά αυτά τα συναισθήματα με τους άλλους. 

Οι συναισθηματικά ευφυείς όχι μόνο κατανοούν τα συναισθήματα, αλλά ξέρουν και πώς να τα εκφράσουν κατάλληλα.

Τι ακριβώς εννοούμε λέγοντας κατάλληλα; 

Φανταστείτε, για παράδειγμα, ότι μόλις είχατε μια ιδιαίτερα απαίσια μέρα στη δουλειά. 

Είστε κουρασμένοι, απογοητευμένοι και θυμωμένοι για το πώς πήγαν τα πράγματα σε μια σημαντική συνάντηση. 

Μια ακατάλληλη έκφραση των συναισθημάτων σας μπορεί να περιλαμβάνει το να έρθετε σπίτι και να τσακωθείτε με τον/την σύζυγό σας, ή να στείλετε ένα κακεντρεχές email στο/στην προϊστάμενο/η σας.
Μια πιο κατάλληλη συναισθηματική αντίδραση θα ήταν να συζητήσετε την απογοήτευσή σας με τον/την σύντροφό σας, να απελευθερώσετε κάποια ένταση πηγαίνοντας για τρέξιμο/περπάτημα και να καταλήξετε σε ένα πλάνο, για να κάνετε την επόμενη μέρα καλύτερη από την προηγούμενη.

Οι συναισθηματικά ευφυείς είναι σε θέση να προσδιορίσουν σωστά τις υποκείμενες αιτίες των συναισθημάτων τους

Φανταστείτε ότι απογοητεύεστε και θυμώνετε με έναν συνάδελφο. 

Καθώς αξιολογείτε τα συναισθήματά σας, αναλύστε με τι είστε πραγματικά αναστατωμένοι. 

Είστε θυμωμένοι με τις ενέργειες του συναδέλφου σας, ή μήπως ο θυμός σας πηγάζει από απογοητεύσεις και πίεση από κάτι άλλο, όπως πάρα πολλή δουλειά και ευθύνες;

Οι συναισθηματικά ευφυείς είναι σε θέση να αξιολογήσουν την κατάσταση και να εντοπίσουν σωστά την αληθινή πηγή των συναισθημάτων τους.

Στην αρχή, αυτό μπορεί να φαίνεται απλό, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι η συναισθηματική μας ζωή μπορεί να είναι τόσο περίπλοκη, όσο και ακατάστατη. 

Ο εντοπισμός της ακριβούς πηγής των συναισθημάτων σας μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολος, όταν αντιμετωπίζετε ισχυρά συναισθήματα, όπως αγάπη και θυμό.

ΠΗΓΗ : iatropedia.gr

ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ..ΥΠΟΣΥΝΕΙΔΗΤΟ..ΑΣΥΝΕΙΔΗΤΟ..ΛΟΓΙΚΗ..ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ..ΝΟΥΣ

 

Θα επιχειρήσουμε μια 

φιλοσοφικη και ψυχολογική αντιστοίχιση των εννοιών 

άνθρωπος – συνείδηση – υποσυνείδητο – ασυνείδητο 

 αντίστοιχα με 

λογική – συναίσθημα – νους.

Εννοιολογική Σχέση

τρία επίπεδα του νου:

Ασυνείδητο  Πηγή 

(ένστικτο, αρχετυπικό, ζωώδες)

Υποσυνείδητο Ροή 

(συναίσθημα, μνήμη, επιρροές)

Συνείδηση Έλεγχος 

(λογική, επίγνωση, επιλογή)

Όταν ο Νους  λειτουργεί αρμονικά, 

η Λογική καθοδηγεί  τα Συναισθήματα 

και  Ασυνείδητο εκφράζεται δημιουργικά, όχι καταστροφικά.

Η θεολογική τωρα προοπτική του ανθρώπου, της συνείδησης και του νου 

είναι βαθιά και πολυεπίπεδη 

 στην ορθόδοξη παράδοση, 

όπου ο άνθρωπος ειναι κατ’ εικόνα και καθ’ ὁμοίωσιν Θεοῦ· δηλαδή ένα ον που καλείται να γίνει «θεος» κατα  χάριν.

Ο Άνθρωπος ως Εικόνα του Θεού

Είναι ενιαία ψυχοσωματική ύπαρξη:

Σώμα (υλική διάσταση),Ψυχή (ζωτική – συναισθηματική – νοητική δύναμη),

Πνεύμα ή Νους 

(η θεολογική κορυφή, ο «οφθαλμός της ψυχής»).

Κατα τους. Μ. Βασίλειο, Γρηγόριο Παλαμά:

Ο νους είναι η ανώτερη δύναμη της ψυχής, η οποία στρέφεται προς τον Θεό.

Η λογική και το συναίσθημα 

είναι εργαλεία του νου, 

όχι κυρίαρχες αρχές.

Θεολογική Αντιστοίχιση

Η Πνευματική Ιεραρχία

Στην πνευματική ζωή, η θεολογική πορεία είναι από  κάτω προς τα άνω:

Κάθαρση 

 Καθαρισμός της ψυχής από τα πάθη (ηδονη οδυνη).

Φωτισμός 

Ο νους φωτίζεται από τη χάρη, γίνεται ενεργός μέσα στη συνείδηση.

Θέωση 

 Ο άνθρωπος ενώνεται με τον Θεό· ο νους ησυχάζει στην αγάπη Του.Παυει να φανταζεται

«Καθάρισον με από των κρυφίων μου» ( Ψαλμός 18:13) αυτό δείχνει την ανάγκη ο άνθρωπος να φωτίσει όχι μόνο το συνειδητό, αλλά και το ασυνείδητο βάθος του με το φως του Θεού.

Λογική – Συναίσθημα – 

Λογική  εργαλείο της ψυχής για κατανόηση της δημιουργίας.

Συναίσθημα  δύναμη αγάπης και σχέσης· όταν εξαγνιστεί, γίνεται συμπάθεια, όχι πάθος.

Νους  ανώτερη δύναμη που «βλέπει» τον Θεό· και όταν καθαριστεί, γίνεται τόπος  προσευχής.

Έτσι, η συνείδηση είναι το «πνευματικό κάτοπτρο» που αντανακλά τη θεία παρουσία 

όταν ο νους είναι φωτισμένος, 

η λογική υποταγμένη στον Λόγο του Θεού και το συναίσθημα εξαγνισμένο.

Η  πατερική άποψη για 

τον άνθρωπο, τη συνείδηση, τον νου και τις δυνάμεις της ψυχής 

είναι βαθιά και φωτισμένη.

Ας το δούμε , όπως το παρουσιάζουν οι  νηπτικοί Πατέρες 

(Μ. Βασίλειος, Γρηγόριος Νύσσης, Μάξιμος Ομολογητής, Ισαάκ ο Σύρος, Γρηγόριος Παλαμάς).

Ο Άνθρωπος 

«κατ’ εἰκόνα» και «καθ’ ὁμοίωσιν»

Οι Πατέρες διδάσκουν ότι 

ο άνθρωπος είναι μικρόκοσμος που περιλαμβάνει:

Σώμα (υλικό)

Ψυχή (ζωτική και λογική δύναμη),

Νους / Πνεύμα (θεοειδές,στοιχείο).

«Ο άνθρωπος ἐπλάσθη κατ’ εἰκόνα Θεοῦ· τουτέστιν ἔλαβε νουν, λόγον καὶ πνεῦμα.»

 

Μέγας Βασίλειος

Η ψυχή λοιπόν έχει τρεις βασικές δυνάμεις:

Νοερά  λογική, διάνοια, νους.

Θυμική (συναισθηματική)  ορμή, θέληση, πάθος

Επιθυμητική  αγάπη, πόθος, σχέση.

Όταν αυτές οι δυνάμεις είναι στραμμένες προς τον Θεό, 

ο άνθρωπος ζει εν χάριτι· 

όταν στραφούν στα κτίσματα, δημιουργούν πάθη.

Ο Νους στην Πατερική Θεολογία

δεν ταυτίζεται με τη λογική.

Είναι η ανώτατη πνευματική δύναμη της ψυχής, 

ο «οφθαλμός της καρδίας», 

που έχει φυσική κίνηση προς τον Θεό.

«Νους εστίν, καθαρός οφθαλμός της ψυχής· δι’ αυτού βλέπομεν τον Θεόν.»

Γρηγόριος Νύσσης

Όταν ο νους :

στρέφεται προς τον Θεό, φωτίζεται και γίνεται τόπος προσευχής,

στρέφεται προς τα πάθη, σκοτίζεται και αιχμαλωτίζεται από τα αισθητά.

Η νήψη (πνευματική εγρήγορση) είναι η άσκηση που καθαρίζει τον νου και τον επαναφέρει στην καρδιά — στη φυσική του θέση.

Συνείδηση – Καρδιά – Εσωτερικός Άνθρωπος

Η συνείδηση στους Πατέρες είναι:

«Ὁ φυσικὸς νόμος τοῦ Θεοῦ, ἐγγεγραμμένος ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν.»

Ἅγ. Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής

Είναι ο εσωτερικός διδάσκαλος που καθοδηγεί τον άνθρωπο προς το αγαθό.
Η καρδιά, ως πνευματικό κέντρο, περιλαμβάνει τόσο το συνειδητό όσο και τα βαθύτερα στρώματα 

(ό,τι εμείς σήμερα ονομάζουμε υποσυνείδητο και ασυνείδητο).

Γι’ αυτό οι Πατέρες λένε:

«Καθάρισον, Κύριε, τα κρυφία της καρδίας μου» (Ψαλμ. 18:13).

Ο φωτισμός του Θεού αποκαλύπτει στον άνθρωπο και τα σκοτεινά βάθη του εαυτού του.

Υποσυνείδητο και Ασυνείδητο (Πατερικά ερμηνευμένα)

Οι Πατέρες δεν χρησιμοποιούν ψυχαναλυτικούς όρους, αλλά μιλούν για:

«Κρυφίους λογισμούς»,«Απάθεια» και «πάθη»,«Ενεργείας» μέσα στην ψυχή.

Όλα αυτά παραπέμπουν στη σημερινή έννοια του υποσυνείδητου :
εκεί όπου συσσωρεύονται επιθυμίες, φόβοι, μνήμες, λογισμοί.

Η άσκηση, η εξομολόγηση και η νοερά προσευχή καθαρίζουν αυτά τα στρώματα της ψυχής· το φως του Αγίου Πνεύματος «διαπερνά» ακόμα και το ασυνείδητο.

Η Λογική και το Συναίσθημα

Η λογική είναι δώρο του Θεού, αλλά υπηρετική του νου — δεν οδηγεί μόνη της στη γνώση του Θεού.

«Ἄνευ τοῦ φωτισμοῦ τοῦ νοός, ἡ λογικὴ εἶναι σκοτεινή.» (Παλαμάς)

Το συναίσθημα (θυμική δύναμη) εξαγιάζεται όταν στραφεί στην αγάπη προς τον Θεό και τον πλησίον.

«Ὁ θυμὸς ἐδόθη ἡμῖν οὐχ ἵνα ὀργιζώμεθα, ἀλλ’ ἵνα ἀγαπῶμεν μετὰ σθένους.» (Ἅγ. Ἰω. Χρυσόστομος)

Έτσι, η αρμονία είναι:

Νους φωτισμένος 

Λογική καθαρή  

Συναίσθημα αγιασμένο.

Ο Σκοπός: Θέωση

Όλη η πατερική θεολογια 

αποβλέπει σε ένα πράγμα:

Την ένωσιν του ανθρώπου με τον Θεό (Θέωση).

Ο καθαρός νους βλέπει τον Θεό μέσα στο φως της χάριτος·
ο άνθρωπος γίνεται «καθρέφτης τοῦ Θεοῦ», όπου λάμπει η αληθινή συνείδηση.

Πώς αντιλαμβάνονται οι Πατέρες την εσωτερική δομή του ανθρώπου και τη πορεία της Σωτηρίας, της κάθαρσης – φωτισμού – θέωσης.

ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

                          ΘΕΟΣ
                            │
                     ΘΕΙΑ ΧΑΡΙΣ (ΦΩΣ)
                            │
                     ┌─────────────┐
                     │   ΝΟΥΣ      │  Οφθαλμός ψυχής, τόπος της προσευχής
                     └─────────────┘
                            │
               Επιστρέφει στὴ καρδια (Νοερά προσευχή)
                            │
                ┌────────────────────────┐
                │        ΚΑΡΔΙΑ          │
                │ (Κέντρο ψυχής  βούλησης)
                └────────────────────────┘
                            │
          ┌────────────────┼────────────────┐
          │                │                │
   ┌────────────┐   ┌────────────┐   ┌──────────────┐
   │ ΛΟΓΙΚΗ     │   │ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ │   │ ΕΠΙΘΥΜΙΑ  ΠΑΘΗ │
   │ (διάνοια)  │   │ (θυμικό)   │   │ (ἐπιθυμητικό)  │
   └────────────┘   └────────────┘   └──────────────┘
          │                │                │
    Κατανόηση       Αγάπη, θυμός,        Πόθος, βούληση
    Κρίση, λόγος     στοργή, ορμή        σχέση

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ

Στάδιο	Τί γίνεται μέσα στον άνθρωπο	Θεολογικό νόημα
Κάθαρση	Καθαίρεση των παθών, εξαγνισμός του υποσυνειδήτου (λογισμοί, επιθυμίες, συναισθήματα).	Η ψυχή γίνεται δεκτική της χάριτος.
Φωτισμός	Ο νους επανέρχεται στην καρδιά, λειτουργεί εν Αγίῳ Πνεύματι, διακρίνει το θέλημα του Θεού.	Αληθινή γνώση, ειρήνη και διάκριση.
Θέωση	Ο νους βλέπει τον Θεό εν φωτί· ο άνθρωπος μετέχει στη θεία ενέργεια.	Ένωση με τον Θεό, «καθ’ ὁμοίωσιν».

Πατερικές Φράσεις που συνοψίζουν το διάγραμμα

«Καθάρισον, Κύριε, τα κρυφία της καρδίας μου.» — Ψαλμ. 18:13

«Νους καθαρός, Θεόν βλέπει.» — Ἅγ. Γρηγόριος Παλαμάς

«Καρδία καθαράν κτίσον ἐν ἐμοί, ὁ Θεός.» — Ψαλμ. 50:12

«Οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ, αὐτοὶ τὸν Θεὸν ὄψονται.» — Ματθ. 5:8

Ο νους είναι ο ηγεμόνας της ψυχής·

Η καρδια είναι το πνευματικό κέντρο·

Η ΛΟΓΙΚΗ και το ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ είναι δυνάμεις που, αν καθαρθούν, γίνονται όργανα της χάριτος·

Και ο τελικός σκοπός είναι η ΘΕΩΣΗ, δηλαδή 

η ένωση με τον Θεό «ἐν φωτί».

ΚΑΚΑΟ..ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ

Απ το Columbia μαθαινουμε πως

ένα ποτηρι κακαο με φλαβανόλες βελτιώνει τη μνήμη στους ενήλικες.

Η έρευνα επικεντρώθηκε σ ένα μέρος του εγκεφάλου που εμπλέκεται με τη διαμόρφωση των αναμνήσεων -

και ένα που εξασθενεί με την ηλικία.

Οι συμμετέχοντες 50-69 ετών έπιναν ένα ειδικά παρασκευασμένο ρόφημα- κακάο υψηλής φλαβανόλης κάθε μέρα ,για 3 μήνες.

Σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου, έδειξαν:

Αυξημένη δραστηριότητα στη σχετική με τη μνήμη περιοχή του εγκεφάλου

Καλύτερη απόδοση στις εργασίες μνήμης

Μερικοί συμμετέχοντες έδειξαν λειτουργία μνήμης παρόμοια με άτομα 20-30 χρόνια νεότεροι

Γιατί η Κανονική Σοκολάτα

Δεν Το Κάνει Αυτό

Το κακάο που χρησιμοποιήθηκε στη μελέτη διατήρησε υψηλά επίπεδα φλαβανολών - φυσικές φυτικές ενώσεις που συνδέονται με την υγεία του εγκεφάλου και της καρδιάς

Η πιο εμπορική σοκολάτα:

Έχει πολύ χαμηλά επίπεδα φλαβανόλης

Χάνει φλαβανόλες κατά την επεξεργασία

Προσθέτει ζάχαρη και λιπαρά που δεν υποστηρίζουν την υγεία του εγκεφάλου

Οπότε αυτό δεν έχει να κάνει με την κατανάλωση σοκολάτας

έχει να κάνει με το κακάο διατηρημένο με θρεπτικά συστατικά.

Πού αλλού Βρίσκονται οι Φλαβανόλες;

Μπορείτε επίσης να πάρετε φλαβανόλες από:

Μούρα

Σταφύλια

Μήλα

Ακατέργαστη σκόνη κακάο

(ελάχιστα επεξεργασμένη)

Αλλά οι ποσότητες ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό, γι' αυτό και η συγκεκριμένη φόρμουλα ποτού ήταν κλειδί στη μελέτη.

Γιατί Αυτό Μετράει

Αυτή η έρευνα δείχνει ότι η διατροφή μπορεί να παίξει άμεσο ρόλο στην υποστήριξη της μνήμης καθώς μεγαλώνουμε.

Ανοίγει την πόρτα σε:

Μη επεμβατική υποστήριξη εγκεφάλου-υγείας

Στρατηγικές γνωστικής ευεξίας βασισμένες στη διατροφή

Μελλοντικές μελέτες για την πρόληψη της γνωστικής παρακμής