Ποια είναι η πραγματικότητα σχετικά με τις γνωστες αγνωστες Αραχιδδες,
τα γνωστα μας φιστίκια;
Ποια είναιη διατροφική τους αξία και πως μπορούμε να τα καταναλώνουμε με το σωστό τρόπο;
Απαντήσεις στα ενδιαφέροντα αυτά ερωτήματα έδωσαν σειρά από έρευνες που έγιναν κατά τα τελευταία χρόνια.
Οι μελέτες δείχνουν ότι τα φιστίκια, όταν χρησιμοποιούνται σωστά μπορεί να είναι εξαιρετικά ευεργετικά στον ανθρώπινο οργανισμό. Τα φιστίκια περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
1. Αντιοξειδωτικές ουσίες όπως οι πολυφαινόλες και η ρεσβερατρόλη.
που προστατεύουν τα κύτταρα από τις ελεύθερες ρίζες οξυγόνου, που προκύπτουν από το φυσιολογικό μεταβολισμό των κυττάρων και που μπορούν να βλάψουν το DNA των κυττάρων. Οι αντιοξειδωτικές ουσίες μειώνουν την οξείδωση της χοληστεροης στο αίμα προστατεύοντας έτσι το κυκλοφορικό σύστημα από τις συνέπειες της αθηρωμάτωσης.
Τα φιστίκια μειώνουν την κακή χοληστερόλη και ν προστατεύουν την καρδια από τη στεφανιαία νόσο.
Η ρεσβερατρόλη των φιστικιών προσφέρει στην προστασία της καρδιας και των αγγείων.
Η ρεσβερατρόλη είναι το αντιοξειδωτικό συστατικό του κόκκινου κρασιού που θεωρείται υπεύθυνο για το Γαλλικό παράδοξο.
Στους Γάλλους παρά το ότι έχουν μια διατροφή πλούσια σε τυριά και άλλες λιπαρές ουσίες, η συχνότητα καρδιακών παθήσεων είναι χαμηλότερη από την αναμενόμενη.
Η περιεκτικότητα των φιστικιών σε ρεσβερατρόλη είναι χαμηλή.
Όμως ο τεμαχισμός τους όπως επίσης και η υποβολή τους σε υπέρηχους, αυξάνει σημαντικά την περιεκτικότητα τους σε ρεσβερατρόλη.
Μια αντιοξειδωτική ουσία που υπάρχει στα φιστίκια,
το π-κουμαρικό οξύ, αυξάνεται όταν αυτά καβουρδίζονται. Συνολικά τα φιστίκια είναι πλούσια σε ευεργετικές για τον οργανισμό αντιοξειδωτικές ουσίες που μπορούν να προστατεύουν από καρδιαγγειακές παθήσεις και καρκίνο.
Το περιεχόμενο τους στις ουσίες αυτές είναι παρόμοιο με αυτό των φραουλών και των μούρων.
Είναι μεγαλύτερο από αυτό των μήλων και των καρότων.
Είναι χαμηλότερο από εκείνο των ροδιών που είναι τα πλουσιότερα σε ωφέλιμες αντιοξειδωτικές ουσίες.
2. Τα φιστίκια είναι πλούσια σε μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα.
Τα λιπαρά αυτά οξέα βοηθούν στην αθηρωμάτωση και τη στένωση των αρτηριών.
Ανάλογα οξέα περιέχονται στα ψάρια και στο ελαιόλαδο.
Το βούτυρο από φιστίκια είναι ιδιαίτερα δημοφιλές σε πολλές χώρες αλλά είναι πλούσιο σε θερμίδες.
Νέες τεχνικές επεξεργασίας των καρπών, προσπαθούν να το εμπλουτίζουν σε ωφέλιμες ουσίες των φιστικιών όπως η ρεσβερατρόλη με στόχο την καλύτερη προστασία κατά των καρδιοπαθειών και του καρκίνου.
3. Τα φιστίκια εχουν θερμίδες και για αυτό επιβάλλεται προσοχή.
30 γραμμάρια περιέχουν 200 θερμίδες και 14 γραμ λιπαρών ουσιών.
Δηλαδή λιγότερο από μια χούφτα φιστικιών, έχει πολύ ψηλό θερμιδικό και λιπιδικό περιεχόμενο.
4. Πλούσιο περιεχόμενο σε βιταμίνες,ιχνοστοιχεία, πρωτεϊνες και φυτικές ίνες.
Οι πρωτείνες των φιστικιών είναι καλής ποιότητας και οι φυτικές ίνες βοηθούν κατά της δυσκοιλιότητας. Να τονίσουμε το γεγονός ότι η κατανάλωση φιστικιών και προϊόντων που προκύπτουν από αυτά, όταν γίνεται με μέτρο, είναι ωφέλιμη για την υγεία.
Όπως και σε άλλους τομείς της διατροφής, η συγκράτηση και το μέτρο είναι απαραίτητα.
Τα Ανάλατα περιέχουν άφθονο ποσό υγιών πρωτεϊνών, κάλιο, φώσφορο , σίδηρο,τρυπτοφάνη, βιταμίνη Β και βιταμίνη Ε.
Μια ποσότητα 100 γραμμαρίων νωπών φυστικιων έχει μεγαλύτερη αξία σε πρωτεΐνες,
απο μια μπριζόλα.
Ως εκ τούτου, τα φιστίκια θεωρούνται ως η βέλτιστη πηγή πρωτεϊνών για τα άτομα που δεν καταναλώνουν κρέας.
Χάρη στα συστατικά τους, τα φιστίκια συμβάλλουν στη σωστη αρτηριακή πίεση, και τη διάθεση.
Επιπλέον, τα φυστίκια έχουν θετικές επιπτώσεις στην όραση.
Τα Φυστίκια είναι πλούσια σε λίπος (40-50%) Από το φυστίκι παρασκευάζονται διαφορες σάλτσες. Μερικοί άνθρωποι αναπτύσσουν αλλεργικές αντιδράσεις στα φιστίκια καθώς και, έτσι, ένα ορισμένο προσοχή. Τα Ψημένα φιστίκια δεν είναι τόσο υγιεινα οσο τα νωπά.
Θρεπτικες ουσιες στα φιστίκια ανά 100 γραμμάρια. Βιταμίνη B7 – Βιοτίνη: 31 μg Μαγνησίο 180 mg
Η περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά των φρέσκων φυστικιων μπορεί να ποικίλει ανάλογα με τις ποικιλίες, την ωριμότητα και την προετοιμασία. Ως εκ τούτου, είναι προς την αναγραφή των θρεπτικών πληροφοριών είναι πάντα μόνο κατά προσέγγιση τιμές.
Διατροφικη αναλυση ανα 100g:
Λίπος: 48% Μονοακόρεστα λίπη: 49% Πολυακόρεστα λιπαρά οξέα: 29% Υδατάνθρακες: 8,3 g Φυτικες ίνες: 10,9 g Πρωτεΐνες: 26,0 g
Ο καθηγητής Alexander Gourine (UCL Neuroscience, Physiology & Pharmacology) είπε:
Ο εγκέφαλός μας αποτελείται από δισεκατομμύρια νευρικά κύτταρα, τα οποία συνεργάζονται συντονίζοντας πολλές λειτουργίες και εκτελώντας σύνθετες εργασίες όπως
ο έλεγχος της κίνησης, η μάθηση και ο σχηματισμός αναμνήσεων.
Αυτός ο υπολογισμός είναι πολύ απαιτητικός σε ενέργεια και απαιτεί αδιάκοπη παροχή θρεπτικών ουσιών και οξυγόνου.
Όταν ο εγκέφαλός μας είναι πιο ενεργός, όπως όταν εκτελούμε μια διανοητική εργασία, χρειάζεται άμεση ώθηση ενέργειας, αλλά οι ακριβείς μηχανισμοί που εξασφαλίζουν τοπική παροχή μεταβολικής ενέργειας στις ενεργές περιοχές του κατά παραγγελία δεν είναι πλήρως κατανοητό.
Ο Dr Shefeeq Theparambil, ο οποίος ξεκίνησε τη μελέτη στο UCL , είπε:
Οι φυσιολογικές δραστηριότητες του εγκεφάλου απαιτούν τεράστια ποσά ενέργειας, οπως αυτή ενός μυός του ποδιού που τρέχει σε μαραθώνιο.
Η ενέργεια προέρχεται κυρίως απ τη γλυκόζη
Οι νευρώνες στον εγκέφαλο καταναλώνουν περισσότερο από το 75% αυτής της ενέργειας.
Προηγούμενη έρευνα έχει δείξει ότι εγκεφαλικά κύτταρα που ονομάζονται αστροκύτταρα φαίνεται να παίζουν ρόλο στην παροχή ενέργειας στους εγκεφαλικούς νευρώνες που χρειάζονται.
Τα αστροκύτταρα, είναι μη νευρωνικά κύτταρα που βρίσκονται στο κεντρικό νευρικό σύστημα.
Όταν οι γειτονικοί νευρώνες χρειάζονται αύξηση της παροχής ενέργειας, τα αστροκύτταρα αναπηδούν σε δράση ενεργοποιώντας γρήγορα τα δικά τους αποθέματα γλυκόζης και τον μεταβολισμό τους, οδηγώντας σε αυξημένη παραγωγή και απελευθέρωση γαλακτικού οξέος.
Το γαλακτικό συμπληρώνει τη δεξαμενή ενέργειας που είναι άμεσα διαθέσιμη για χρήση από νευρώνες στον εγκέφαλο.
Ο καθηγητής Gourine εξήγησε:
Στη μελέτη μας, καταλάβαμε πώς ακριβώς τα αστροκύτταρα είναι σε θέση να παρακολουθούν τη χρήση ενέργειας από τα γειτονικά νευρικά τους κύτταρα και να ξεκινήσουν αυτή τη διαδικασία που παρέχει πρόσθετη χημική ενέργεια σε πολυάσχολες περιοχές του εγκεφάλου».
Σε πειραμάτων χρησιμοποιώντας μοντέλα ποντικών και κυτταρικά δείγματα, οι ερευνητές εντόπισαν ένα σύνολο ειδικών υποδοχέων στα αστροκύτταρα που μπορούν να ανιχνεύσουν και να παρακολουθήσουν τη νευρωνική δραστηριότητα και να ενεργοποιήσουν μια οδό σηματοδότησης που περιλαμβάνει ένα βασικό μόριο την αδενοσίνη.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η οδός μεταβολικής σηματοδότησης που ενεργοποιείται από την αδενοσίνη στα αστροκύτταρα είναι ακριβώς η ίδια με την οδό που στρατολογεί τις αποθήκες ενέργειας στους μυς και στο ήπαρ, για παράδειγμα όταν ασκούμαστε.
Η αδενοσίνη ενεργοποιεί τον μεταβολισμό της γλυκόζης των αστροκυττάρων και την παροχή ενέργειας στους νευρώνες για να διασφαλίσει ότι η συναπτική λειτουργία (νευροδιαβιβαστές που περνούν τα σήματα επικοινωνίας μεταξύ των κυττάρων) συνεχίζεται ταχύτατα υπό συνθήκες υψηλής ενεργειακής ζήτησης ή μειωμένης παροχής ενέργειας.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όταν απενεργοποίησαν τους βασικούς υποδοχείς αστροκυττάρων σε ποντίκια, η εγκεφαλική δραστηριότητα του ζώου ήταν λιγότερο αποτελεσματική, συμπεριλαμβανομένων σημαντικών βλαβών στον μεταβολισμό του εγκεφάλου, της μνήμης και της διαταραχής του ύπνου, αποδεικνύοντας έτσι ότι
η οδός σηματοδότησης που εντόπισαν είναι ζωτικής σημασίας για διαδικασίες όπως
μάθηση, μνήμη και ύπνος.
Ο Δρ Theparambil είπε:
Η αναγνώριση αυτού του μηχανισμού μπορεί να έχει επιπτώσεις, καθώς θα μπορούσε να είναι ένας τρόπος θεραπείας εγκεφαλικών ασθενειών όπου η εγκεφαλική ενέργεια ρυθμίζεται προς τα κάτω, όπως
ο νευροεκφυλισμός και η άνοια.
Ο καθηγητής Gourine πρόσθεσε:
Γνωρίζουμε ότι η ομοιόσταση της ενέργειας του εγκεφάλου μειώνεται προοδευτικά κατά τη γήρανση και αυτή η διαδικασία επιταχύνεται κατά την ανάπτυξη νευροεκφυλιστικών ασθενειών όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ.
Η μελέτη μας προσδιορίζει έναν ελκυστικό στόχο και μια θεραπευτική ευκαιρία για τη διάσωση ενέργειας του εγκεφάλου με σκοπό την προστασία της εγκεφαλικής λειτουργίας, τη διατήρηση της γνωστικής υγείας και την προώθηση της μακροζωίας του εγκεφάλου».
Αναφορά : Theparambil SM, Kopach O, Braga A, et al. Η σηματοδότηση της αδενοσίνης στα αστροκύτταρα συντονίζει τον μεταβολισμό και τη λειτουργία του εγκεφάλου. Φύση . 2024. doi: 10.1038/s41586-024-07611-w
Η γλώσσα είναι ένα καθοριστικό χαρακτηριστικό της ανθρωπότητας.
Τη χρησιμοποιουμε για ανταλλαγη πληροφοριων και ιδεων ,όχι μόνο για να επικοινωνούμε..
αλλά και για να σκεφτόμαστε..
Στο τεύχος της 19ης Ιουνίου του περιοδικού Nature , η νευρο επιστήμονας του McGovern Institute for Brain Research
Evelina Fedorenko και οι συνεργάτες της υποστηρίζουν ότι Η γλώσσα, είναι πρωτίστως εργαλείο επικοινωνίας.
Ο Fedorenko αναγνωρίζει ότι υπάρχει μια διαισθητική σύνδεση μεταξύ γλώσσας και σκέψης.
Πολλοί βιώνουν μιαν εσωτερική φωνή που φαίνεται να αφηγείται τις δικές τους σκέψεις.
Και δεν είναι παράλογο τα άρτια άτομα να είναι ξεκάθαρα στοχαστές.
Αλλά ομως αυτοί οι συσχετισμοί, δεν αποτελούν απόδειξη ότι χρησιμοποιούμε πραγματικά τη γλώσσα για να σκεφτόμαστε.
Πολλα έχουν κάνει τους ανθρώπους να πιστεύουν έντονα ότι
η γλώσσα είναι το μέσο σκέψης
Διαχωρισμός γλώσσας και σκέψης
Για αιώνες, ο πιθανός ρόλος της γλώσσας στη διευκόλυνση της σκέψης ήταν σχεδόν αδύνατο να αξιολογηθεί επιστημονικά.
Νευροεπιστήμονες και γνωστικοί επιστήμονες έχουν πλέον εργαλεία που επιτρέπουν μια πιο αυστηρή εξέταση της ιδέας.
Τα στοιχεία και απ τα δύο πεδία, τα οποία ανασκόπησαν ο Fedorenko, γλωσσολόγος του εγκεφάλου του MIT Edward Gibson , και ο γνωσιακός επιστήμονας Steven Piantadosi του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Berkeley στο Nature Perspective, υποστηρίζουν την ιδέα ότι
η γλώσσα είναι εργαλείο επικοινωνίας και όχι σκέψης.
Αυτό που μάθαμε είναι ότι αυτοί οι μηχανισμοί δεν εμπλέκονται πραγματικά όταν σκεφτόμαστε, λέει ο Fedorenko.
Επίσης, προσθέτει, μπορείτε να αφαιρέσετε αυτούς τους μηχανισμούς και φαίνεται ότι η σκέψη μπορεί να συνεχιστεί μια χαρά.
Τα τελευταία 20 χρόνια, ο Fedorenko και άλλοι νευροεπιστήμονες έχουν προωθήσει την κατανόησή μας για το τι συμβαίνει στον εγκέφαλο καθώς δημιουργεί και κατανοεί τη γλώσσα. Τώρα, χρησιμοποιώντας λειτουργική μαγνητική τομογραφία για την εύρεση τμημάτων του εγκεφάλου που εμπλέκονται ειδικά όταν κάποιος διαβάζει ή ακούει προτάσεις ή αποσπάσματα, μπορούν να αναγνωρίσουν αξιόπιστα το δίκτυο επεξεργασίας γλώσσας ενός ατόμου. Στη συνέχεια, μπορούν να παρακολουθούν αυτές τις περιοχές του εγκεφάλου ενώ το άτομο εκτελεί άλλες εργασίες, από την επίλυση ενός παζλ sudoku έως τη συλλογιστική για τις πεποιθήσεις άλλων ανθρώπων.
«Σχεδόν όλα όσα έχουμε δοκιμάσει μέχρι στιγμής, δεν βλέπουμε κανένα στοιχείο για τη συμμετοχή των γλωσσικών μηχανισμών», λέει ο Fedorenko.
«Το γλωσσικό σου σύστημα είναι βασικά σιωπηλό όταν κάνεις κάθε είδους σκέψη».
Αυτό είναι σύμφωνο με τις παρατηρήσεις από άτομα που έχουν χάσει την ικανότητα επεξεργασίας της γλώσσας λόγω τραυματισμού ή εγκεφαλικού.
Οι ασθενείς που πάσχουν σοβαρά μπορεί να μην μπορούν να επεξεργαστούν λέξεις, ωστόσο αυτό δεν επηρεάζει την ικανότητά τους να λύνουν μαθηματικά προβλήματα, να παίζουν σκάκι ή να σχεδιάζουν μελλοντικά γεγονότα.
«Μπορούν να κάνουν όλα τα πράγματα που μπορούσαν να κάνουν πριν τον τραυματισμό τους. Απλώς δεν μπορούν να πάρουν αυτές τις νοητικές αναπαραστάσεις και να τις μετατρέψουν σε μια μορφή που θα τους επέτρεπε να μιλήσουν για αυτές με άλλους», λέει ο Fedorenko.
«Αν η γλώσσα μας δίνει τις βασικές αναπαραστάσεις που χρησιμοποιούμε για συλλογισμό, τότε… η καταστροφή του γλωσσικού συστήματος θα πρέπει να οδηγήσει σε προβλήματα και στη σκέψη, και στην πραγματικότητα δεν το κάνει».
Αντίθετα, οι διανοητικές αναπηρίες δεν συνδέονται πάντα με τη γλωσσική εξασθένηση.
Τα άτομα με διαταραχές διανοητικής αναπηρίας ή νευροψυχιατρικές διαταραχές που περιορίζουν την ικανότητά τους να σκέφτονται και να συλλογίζονται δεν έχουν απαραίτητα προβλήματα με βασικές γλωσσικές λειτουργίες.
Ακριβώς όπως η γλώσσα δεν φαίνεται να είναι απαραίτητη για τη σκέψη, ο Fedorenko και οι συνεργάτες του καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι δεν αρκεί επίσης για την παραγωγή καθαρής σκέψης.
Βελτιστοποίηση γλώσσας
Εκτός από το επιχείρημα ότι η γλώσσα είναι απίθανο να χρησιμοποιηθεί για σκέψη, οι επιστήμονες εξέτασαν την καταλληλότητά της ως εργαλείο επικοινωνίας, βασιζόμενοι σε ευρήματα από γλωσσικές αναλύσεις. Οι αναλύσεις σε δεκάδες διαφορετικές γλώσσες, προφορικές και υπογεγραμμένες, έχουν βρει επαναλαμβανόμενα χαρακτηριστικά που καθιστούν εύκολη την παραγωγή και κατανόηση.
Αποδεικνύεται ότι σχεδόν οποιαδήποτε ιδιότητα κοιτάξετε, μπορείτε να βρείτε στοιχεία ότι οι γλώσσες είναι βελτιστοποιημένες με τρόπο που καθιστά τη μεταφορά πληροφοριών όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματική, λέει ο Fedorenko.
Αυτή δεν είναι μια νέα ιδέα, αλλά άντεξε καθώς οι γλωσσολόγοι αναλύουν μεγαλύτερα σώματα σε πιο διαφορετικά σύνολα γλωσσών, κάτι που κατέστη δυνατό τα τελευταία χρόνια καθώς το πεδίο έχει συγκεντρώσει σώματα που σχολιάζονται για διάφορα γλωσσικά χαρακτηριστικά.
Τέτοιες μελέτες διαπιστώνουν ότι σε όλες τις γλώσσες, οι ήχοι και οι λέξεις τείνουν να συνδυάζονται με τρόπους που ελαχιστοποιούν την προσπάθεια για τον παραγωγό της γλώσσας χωρίς να μπερδεύουν το μήνυμα.
Για παράδειγμα, οι λέξεις που χρησιμοποιούνται συνήθως τείνουν να είναι σύντομες, ενώ οι λέξεις των οποίων η σημασία εξαρτώνται η μία από την άλλη τείνουν να συγκεντρώνονται κοντά σε προτάσεις.
Ομοίως, οι γλωσσολόγοι έχουν σημειώσει χαρακτηριστικά που βοηθούν τις γλώσσες να μεταφέρουν νόημα παρά τις πιθανές «παραμορφώσεις σήματος», είτε λόγω κενού προσοχής είτε λόγω θορύβου περιβάλλοντος.
«Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά φαίνονται να υποδηλώνουν ότι οι μορφές των γλωσσών έχουν βελτιστοποιηθεί για να διευκολύνουν την επικοινωνία»,
λέει ο Fedorenko, επισημαίνοντας ότι τέτοια χαρακτηριστικά θα ήταν άσχετα αν η γλώσσα ήταν κατά κύριο λόγο εργαλείο για εσωτερική σκέψη.
«Δεδομένου ότι οι γλώσσες έχουν όλες αυτές τις ιδιότητες, είναι πιθανό να χρησιμοποιούμε τη γλώσσα για επικοινωνία», λέει.
Αυτή και οι συνεργάτες της καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ως ισχυρό εργαλείο για τη μετάδοση της γνώσης, η γλώσσα αντανακλά την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης γνώσης — αλλά δεν τη γεννά.
Αναφορά: Fedorenko E, Piantadosi ST, Gibson EAF. Η γλώσσα είναι κυρίως εργαλείο επικοινωνίας παρά σκέψης. Φύση. 2024;630(8017):575-586. doi: 10.1038/s41586-024-07522-w
Ενας σύντομος μεσημεριανός ύπνος μπορεί να είναι χρήσιμος τελικα.
Μία ερμηνεία είναι ότι τα σύντομα αυτά διαλείμματα βοηθούν στη διαχείριση της έλλειψης νυχτερινού ύπνου που μπορεί να αντιμετωπίζουν πολλοί .
Ενας ενήλικας χρειάζεται περίπου 7 ώρες ύπνου . Κι ομως, ένα μεγάλο ποσοστό δεν τις συμπληρώνει.
Με τον μεσημεριανό ύπνο καλύπτει εν μέρει το έλλειμμα, βελτιώνοντας τα επίπεδα ενέργειας και ισως τις γνωστικές του επιδόσεις.
Η διάρκεια του σύντομου ύπνου ειναι μεταξύ 5 και 15 λεπτών
και όχι πάνω από 30 λεπτά.
Αν, λοιπόν, ανηκεις στους τυχερους που μπορεις να ξεκλεβεις διαλειμματα υπνου , μη χανεις την ευκαιρία να απολαύσεις έναν μεσημεριανό ύπνο, και γνωριζε
τα εξής:
Προσπάθησε να κοιμάσαι και να ξυπνάς την ίδια ώρακάθε μέρα.
Ο χώρος να είναι σκοτεινός και ήσυχος.
Η καλύτερη θέση είναι η οριζόντια.
Είναι προτιμότερο να γίνεται το μεσημέρι αντί για νωρίς το απόγευμα, ώστε να μην διαταράσσεται ο νυχτερινός ύπνος.
Μετά τον ύπνο, φρόντισε να εκτεθείς στο φως και να φας κάτι ελαφρύ, για να βοηθήσεις τον οργανισμό σου να γεμισει ενέργεια
Να έχεις υπόψη σου
Στο πώς αισθάνεσαι μετά που θα ξυπνήσεις και πώς η συνήθεια αυτή επηρεάζει τον νυχτερινό σου ύπνο.
Αν αισθάνεσαι... ζαβλακωμένος, τότε η στρατηγική αυτή δεν είναι κατάλληλη για σένα.
Είναι προτιμότερο να εστιάσεις σε άλλες συμπεριφορές, όπως η άσκηση.
Επίσης, είναι σημαντικό να αναλογιστείς πόσο βασίζεσαι στον μεσημεριανό ύπνο προκειμένου να βγάλεις τη μέρα.
Αν σου είναι απαραίτητος, παρά το γεγονός ότι κοιμάσαι κατά μέσο όρο 6-8 ώρες τη νύχτα, είναι καλό να το ψαξεις.
