Δευτέρα 18 Μαρτίου 2024

ΟΙ ΠΡΟΓΟΝΟΙ ΚΑΙ Η ΑΝΟΙΑ

 

Αρχαίοι Έλληνες και άνοια | Ηράκλειος οίκος ευγηρίας






Ανοια η αρρώστια της εποχής μας

Αραγε οι  παλαιότεροι λαοί βίωναν την άνοια . 

Ως φαινεται, ήξεραν τι είναι η άνοια και είχαν παραδείγματα ανθρώπων τους οι οποίοι έπασχαν απ αυτήν. 

Αλλά δεν ήταν τόσο διαδεδομένη όσο σήμερα. 

Η άνοια κατ αρχην  είναι νόσος της τρίτης ηλικίας

Είναι  μια πάθηση από την οποία πάσχουν οι ηλικιωμένοι

Ειπαμε είναι νόσος της τρίτης ηλικίας. 

Ελάχιστοι  κάτω των 65 παθαίνουν Αλτσχάιμερ,  η πιο συνηθισμένη μορφή άνοιας: 

Υπολογίζεται 1 άνθρωπος ανά 14 για αυτές τις ηλικίες.

Τα ποσοστά ανεβαίνουν όσο μεγαλώνουν οι άνθρωποι. 

Για όσους είναι κάτω των 80, 

1 στους 6 θα αναπτύξει Αλτσχάιμερ, ενώ το ποσοστό ανεβαίνει σε

 1 στους 3 για τους άνω των 85.

Ηταν γνωστή από πολύ παλιά

Οι Αρχαίοι Αιγύπτιοι ήξεραν για την άνοια πριν από 4000 χρόνια και είχαν καταλάβει ότι 

η μνήμη φθίνει όσο αυξάνεται η ηλικία.

Οι Αρχαίοι Έλληνες επίσης ήξεραν τι είναι η άνοια. 

Βέβαια, δεν είχαν ονομάσει τη σχετική πάθηση Αλτσχάιμερ—ονομασία που δόθηκε στις αρχές του 20 αιώνα από έναν γερμανο  ψυχίατρο που παρακολουθούσε μια ασθενή. 

Είχαν, όμως, παρατηρήσει ότι μειώνονται οι γνωστικές ικανότητες των ανθρώπων όσο μεγαλώνουν.

 Συγκεκριμένα, 

ο Πυθαγόρας είχε κατηγοριοποιήσει τις ηλικίες και είχε προσέξει ότι από τα 63 και πάνω εμφανίζονται γνωστικές απώλειες και προβλήματα μνήμης.

Οι Αρχαίοι Έλληνες είχαν καταλάβει τη σύνδεση ηλικίας και σταδιακής απώλειας μνήμης. 

Αλλά δεν είχαν πολλά παραδείγματα, γεγονός που δείχνει ότι δεν ήταν μια πάθηση που τους προβλημάτιζε.

Ένας πιθανός παράγοντας είναι το προσδόκιμο επιβιωσης. 

Πριν από 3000 χρόνια, οι άνθρωποι δεν ζούσαν τόσο όσο εμείς, οπότε είναι λογικό να μην είχαν την εμπειρία της άνοιας στο μέγεθος που το βιώνουμε εμείς. 

Ακόμα κι έτσι, όμως, υπήρχαν εποχές κατά τις οποίες αρκετοί άνθρωποι μακροημέρευαν—χωρίς, όμως, πολλές μαρτυρίες για άνοια.

 Ο Ιπποκράτης για παράδειγμα, μιλάει για προβλήματα ακοής και πέψης στους ανθρώπους τρίτης ηλικίας αλλά δεν αναφέρει θέματα γνωστικών παθήσεων ή προβλημάτων μνήμης.

Οι Αρχαίοι Ρωμαίοι έχουν περισσότερες αναφορές σε θέματα απώλειας μνήμης, αν και όχι με την ένταση που βιώνουμε στην σημερινή κοινωνία. 

Οι τότε γιατροί προσέχουν ότι η απώλεια μνήμης εμφανίζεται μετά 

τα 80 και το εντοπίζουν όταν βλέπουν ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας να δυσκολεύονται να μάθουν καινούρια πράγματα.

Κάποιοι Ρωμαίοι γιατροί αναφέρονται σε ηλικιωμένους που δεν θυμούνται το όνομά τους και το ταυτίζουν με την μεγάλη ηλικία αυτών των ανθρώπων. 

Είναι αξιοπρόσεκτο ότι δεν ταυτίζουν τη μεγάλη ηλικία με την άνοια: 

δεν παθαίνουν άνοια όλοι οι ηλικιωμένοι, παρά μόνο λίγοι.

Τι έχει αλλάξει σε 3000 χρόνια;

Για να καταλάβουμε τι μπορεί να ευθύνεται για την πιθανότητα να έχουν αυξηθεί τα ποσοστά άνοιας μεταξύ των ηλικιωμένων, χρειαζόμαστε περισσότερη έρευνα στο τι προκαλεί την άνοια και το Αλτσχάιμερ. 

Δυστυχώς, εδώ οι γνώσεις μας είναι ελλιπείς.

Ανάμεσα στους παράγοντες που γνωρίζουμε ότι προδιαθέτουν για άνοια είναι οι παρακάτω.

Γενετική προδιάθεση

Μέχρι τώρα γνωρίζουμε ότι υπάρχει ένα γενετικό υπόβαθρο: 

οι πιθανότητες να πάθει κάποιος  Αλτσχάιμερ αυξάνονται κατά 30% αν ένας συγγενής πρώτου βαθμού πάσχει.

Χρόνιες παθήσεις

Άλλοι παράγοντες είναι 

Διαβήτης, Καρδιαγγειακα , υψηλή αρτηριακή πίεση και Παχυσαρκία, 

οι οποίες ευνοούν την ανάπτυξη της νόσου.

Τρόπος ζωής και περιβάλλον

Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες, όπως 

ο τρόπος ζωής, το επίπεδο εκπαίδευσης, η κοινωνική ζωή, το φύλο και η άσκηση που επηρεάζουν την εμφάνιση της νόσου. 

Η καθιστική ζωή, το κάπνισμα, η κατάθλιψη και η μοναξιά αυξάνουν τις πιθανότητες για Αλτσχάιμερ.

Πρόσφατη έρευνα υποστηρίζει ότι το Αλτσχάιμερ έχει επεκταθεί  ως αποτέλεσμα του περιβάλλοντος. Έρευνες σε φυλές που ζουν με τρόπους προ-βιομηχανοποίησης και κάνουν χειρονακτικές εργασίες με πολλή φυσική άσκηση έχουν πολύ χαμηλά επίπεδα Αλτσχάιμερ σε μεγάλες ηλικίες.

Η έρευνα αναφέρει μερικά ενδιαφέροντα παραδείγματα που δείχνουν πώς 

το περιβάλλον και ο τρόπος ζωής επηρεάζουν την εμφάνιση της άνοιας.

Οι Νιγηριανοί που ζουν στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν μεγαλύτερη εμφάνιση περιστατικών Αλτσχάιμερ από τους Νιγηριανούς που ζουν στη Νιγηρία. 

Αυτό υποδηλώνει ότι

 η γενετική προδιάθεση παίζει μικρότερο ρόλο από όσο πιστεύουμε.

Το ίδιο ισχύει για Ασιάτες που ζουν στις Ηνωμένες Πολιτείες σε σχέση με τους Ασιάτες που ζουν στην Ασία. Οι Ιάπωνες έχουν δει τα ποσοστά Αλτσχάιμερ να αυξάνονται τα τελευταία χρόνια. 

Έχει σχέση με τη διατροφή τους, που περιλαμβάνει περισσότερο κρέας και λιγότερο ψάρι ή ρύζι;

Οι στατιστικές επίσης δείχνουν ότι χώρες που έχουν υψηλά επίπεδα καθαριότητας όπως η Ελβετία, η Φινλανδία και η Ισλανδία έχουν αυξημένα ποσοστά Αλτσχάιμερ σε σχέση με χώρες που βιώνουν περισσότερες ....μεταδοτικές ασθένειες. 

Οι ερευνητές αναρωτιούνται αν 

οι ασθένειες προφυλάσσουν από την άνοια ή αν αυτό είναι ένα τυχαίο εύρημα.

Χρειαζόμαστε περισσότερα δεδομένα

Εκτιμάται ότι με την αύξηση του προσδόκιμου , τα ποσοστά Αλτσχάιμερ θα διπλασιαστούν μέχρι το 2050. 

Χρειαζόμαστε, επομένως, περισσότερη έρευνα για να καταλάβουμε τι το προκαλεί και πώς μπορούμε να το σταματήσουμε. Πρέπει να δούμε επίσης πώς και αν συνδέονται ευρήματα όπως η δίαιτα και το περιβάλλον με την εμφάνιση ή μη μορφών άνοιας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου